Page 118 - tyt_tum_dersler_cozumlu_soru
P. 118

312                                                           SULTAN OSMANLI MERKEZ TEŞKİLATI
             9  Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde başlayan deği-  12 Siyasetnameler idarecilere devlet yönetimiyle ilgili
                şimle, divan toplantılarına sadrazamlar başkanlık   bilgiler veren eserlerdir. Siyasetnamelerde hüküm-
                etmeye başlamış ve  padişahlar toplantıları gerekli   darlara;  devlet  yönetimine  ilişkin  sahip  olmaları
                gördükleri  durumlarda  Kasr-ı  Adl  denilen  kafes   gereken bilgileri ve onları yönlendiren ahlaki ve dini
                arkasından takip etmişlerdir.                  metotları öğüt olarak vermişlerdir.
                Fatih’in bu uygulaması aşağıdakilerden hangi-  Osmanlı Devleti’nde siyasetnamelerle ilgili;
                sine ortam oluşturduğu söylenebilir?           I.  Genellikle sultan merkezli öğütlerdir.
                A)  Sadrazamın  devletin  sorunlarıyla  başbaşa   II.  Adalet kavramı temel prensip olarak ele alın-
                   bırakılmasına                                  mıştır.
                                                               III.  Sultan ile devlet çıkarlarını çoğu zaman özdeş
                B)  Avrupalı  devletlerin  Osmanlı’nın  iç  işlerine   tutan bir anlayışı benimsemişlerdir.
                   karışmasının kolaylaşmasına
                                                               yukarıdakilerden hangilerine ulaşılabilir?
                C)  Padişahın merkezi otoritesinin artmasına   A) Yalnız I     B) Yalnız II    C) I ve II
                D)  Divan-ı Hümayu’nun etkisiz hâle gelmesine         D) II ve III    E) I, II ve III
                E)  Padişahların devlet işlerini tamamıyla sadra-
                   zama bırakmasına                         13 Şehzadelik  tabiri  Osmanlı  Devleti’nde  padişah-
                                                               ların erkek çocukları için kullanılan bir unvandır.
             10   I.  Sarayın dış bölümüdür.              YAYINEVİ
                                                               Bu unvan Osmanlı’dan önceki dönemlerde ve XIV
                II.  Padişahın devlet yönetimi ile ilgili işleri yaptığı   ile XV. yüzyıllarda Anadolu beyliklerinde görülen
                   bölümdür.                                   Çelebi unvanının devamıdır. Osmanlı Devleti ilk
                III.  Kubbealtı’nın burada olması nedeniyle geniş bir   dönemlerden itibaren XVII. yüzyıla kadar şehzade-
                   çalışan kadrosu bulunmaktaydı.              lerin eğitimine büyük önem vermiştir.
                IV.  Babussaade kapısıyla sarayın iç bölümüne bağ-  Osmanlı’da şehzade eğitimine büyük önem veril-
                   lanırdı.                                    mesinin öncelikli nedeni aşağıdakilerden hangi-
                                                               sidir?
                Yukarıda  verilenlerden  hangilerinin  Topkapı
                Sarayı’nın birun bölümüne ait özellikler olduğu   A)  Hanedanın bir ferdi olması
                söylenebilir?                                  B)  Gelecekte ülkenin idarecisi olması
                                              C) I, II ve III
                              B) III ve IV
                A) I ve II    EDİTÖR                           C)  Sarayda yetişmiş olması
                      D) II, III ve IV    E) I, II, III ve IV   D)  Donanımlı biri olarak yetiştirilmek istenmesi
             11     c Hazinenin gelir ve giderlerinin hesaplanmasını   E)  Nasihatnamelerin tavsiyesine uyulması
                   yapar.
                                                            14 Osmanlı  Devleti’nde,  önceki  Türk  devletlerinde
                   c Yeni fethedilen toprakları kaydetmek ve dirlikle-  olduğu gibi hükümdarın, ülkeyi yönetme hakkını
                   rin defterini tutmak görevleri arasındadır.
                                                               doğrudan  doğruya  Tanrı’dan  aldığına  inanılırdı.
                   c Ordunun  başında  Serdar-ı  Ekrem  unvanı  ile   Türkler, kut olarak adlandırdıkları bu tanrısal gücün
                   görev yapardı.                              bir kişiye değil, bir aileye verildiğini kabul ederlerdi.
                   c Kadı,  müderris  ve  müftü  tayin  ve  terfilerini   Bu nedenle hanedan adı verilen o ailedeki erkek
                   yapardı.                                    üyelerin hepsinin de hükümdar olma hakkı vardı.
                Yukarıda görevleri verilen divan üyelerinin doğru   Bu durumun Osmanlı’da;
                sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla   I.  Hanedandan kimin tahta geçeceği konusunda
                verilmiştir?                                      yerleşmiş bir uygulamanın ortaya çıkmamasına
                A)  Defterdar, Veziriazam, Kazasker, Nişancı   II.  Merkezi otoritenin sarsılmasına
                                                               III.  Sık sık taht mücadelelerinin yaşanmasına
                B)  Veziriazam, Kazasker, Nişancı, Defterdar
                                                               yukarıdakilerden hangilerine ortam hazırladığı
                C)  Defterdar, Nişancı, Veziriazam, Kazasker   söylenebilir?
                D)  Kazasker, Nişancı, Defterdar, Veziriazam   A) Yalnız I     B) Yalnız II    C) I ve II

                E)  Nişancı, Defterdar, Veziriazam, Kazasker          D) I ve III     E) I, II ve III
   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122   123