Page 24 - 10_biyoloji_ogretmenin

70 KALITIMIN TEMEL İLKELERİ
+
ˇ Eğer alyuvarlarında Rh antijeni var ise bunların kan grubu Rh , Rh antijeni yok ise kan
-
grupları Rh olarak adlandırılır.
ˇ Kan örneğinde Anti D serumu Rh faktörünü belirler. Eğer Anti D serumu damlatıldığın-
-
+
da çökelme olursa Rh olmazsa Rh olarak adlandırılır.
-
+
ˇ Rh olan insanların genotipleri RR veya Rr ’dir. Rh olan insanların genotipleri ise rr’dir.
(R geni r genine baskındır.)
ALYUVARLARDAKI PLAZMADAKI
FENOTIP GENOTIP
ANTIJEN ANTIKOR
+
EDİTÖR YAYINEVİ
Rh RR, Rr Rh antijeni Antikor yok
Rh - rr Antijen yok Antikor oluşabilir.
ˇ Kan gruplarının yüzdesi ırklara göre değişiklik göstermektedir.
-
ˇ Rh faktörü bakımından en az Rh bulunur.
ˇ Kan nakillerinde Rh faktörü önemlidir. Çünkü Rh kan grubu sisteminde bireyin kan plaz-
masında doğal olarak antikor oluşmaz. Bu nedenle Rh bireyler doğal olarak Rh anti-
jenine karşı, antikora sahip değillerdir. Fakat bu bireylerin kan dolaşımına herhangi bir
şekilde Rh antijeni sokulursa bu antijene karşı antikor meydana gelmeye başlar.
3. MN SISTEMI
ˇ Alyuvarlarda sadece M antijeni bulunduran M grubu, sadece N antijeni bulunduran N
grubu, her ikisini de bulunduran ise MN grubu olarak adlandırılır.
ˇ M ve N genleri birbirine eş baskındır. Kan nakillerinde dikkate alınmaz.

RH KAN UYUŞMAZLIĞI (ERITROBLASTOSIS FETALIS)
-
ˇ Annenin Rh , çocuk ve babanın Anne Rh -
+
Rh olduğu durumlarda ortaya çı- kan grubuna
sahip
kar. Bu durumda annenin kanı be-
beğin Rh antijeni ile karşılaşınca Bebek Rh +
bebeğe karşı Rh antikoru oluşturur. kan grubuna
Bu antikorlar plasenta aracılığı ile sahip
bebeğe geçer. Bebeğin alyuvarla-
rının çökelmesine neden olur. Hızlı
alyuvar yıkımı bebekte kansızlığa
sarılığa kalıcı beyin hasarına ve
kalp yetmezliğine neden olur. Kan uyuşmazlığı
-
ˇ Rh annenin ilk hamileliğinde antikor üretimi yeni başladığından bebeğe antikorlara
geçmeden doğabilir.
-
ˇ Ancak bir sonraki hamileliklerde Rh uyuşmazlığı görülür. Bu durumda kan transferi
-
+
yapılarak bebek sağlıklı bir şekilde doğar. Anne Rh , Bebek Rh olduğunda Rh uyuş-
mazlığı görülmez.
Örnek:

-
Annenin Rh olduğu bir ailede baba
I. RR II. Rr III. rr
yukarıda verilen genotiplerden hangisinde olursa %100 kan uyuşmazlığı görülür?