Page 12 - DGS Soru Bankası
P. 12

SÖZEL YETENEK
                                                                2.  Bu parçada Kral kelebekleriyle ilgili olarak aşağıda-
                          ORTAK PARAGRAFA DAYALI                  kilerden hangisine değinilmemiştir?
                                ÜÇLÜ SORULAR                      A)  Göçlerinin nereden başlayıp nerede sonlandığına
            Çözümler için      Çözümlü Test - 52
           karekodu okutunuz.                                     B)  Göçlerinin neden şaşkınlık yarattığına
          1 - 3. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.    C)  Hangi ayda kışlık bölgeye göç ettiklerine
                      DATA YAYINLARI
          Kuzey Kutbu’ndan Güney Kutbu’na kadar uçabilen göçmen   D)  Göç edilen bölgenin özelliklerine
          kuşların, yüzlerce kilometreyi geride bırakan yarasaların ve   E)  Neden zorlu bir yolculuğu göze alarak göç ettiklerine
          bir okyanustan ötekine göç eden balinaların varlığını biliyo-
          ruz. Ne var ki minyatür kanatlı kelebekleri dünya göç şampi-
          yonları  arasında  görünce  şaşırıyoruz.  Kuzey  Amerika  Kral
          kelebeği  göç  sırasında  Kuzey  ve  Orta  Amerika  boyunca
          4000 kilometrelik bir mesafeyi katediyor. Büyük Göller Böl-
          gesi kıyılarından kıtayı aşmak üzere eylül ortası havalanan
          bir kelebek, kimi zaman kalabalık topluluklar içinde kimi za-
          man tek başına günde 75 kilometre yol alıyor. Bütün Orta
          Batı’yı ve ABD’nin kurak güneybatı eyaletlerini geride bırak-
          tıktan sonra Meksika’nın iç kısımlarındaki dağlık bölgeye va-
          rıyor. Koskoca Amerika kıtasında yüz ölçümü Midilli Adası’n-
          dan bile küçük, yaklaşık 1000 kilometre karelik bir bölgeye
          yerleşiyor. ABD Kongresinin bir zamanlar ulusal böcek ilan
          etmeyi düşündüğü bu kelebek acaba yönünü nasıl belirliyor?
          Bunu incelemek için sonbahar göçmeni Kral kelebekleriyle
          ilgili  olarak  bilim  insanları  deneyler  yaptılar.  Önce  normal
          çevre koşullarında, sonra yapay olarak değiştirilmiş manye-
          tik alanlarda ve en son her türlü manyetik etkiden tümüyle
          arındırılmış ortamlarda yapıldı bu deneyler. Kral kelebekleri
          doğal koşullarda her zaman yaptıklarını yaptılar, güneybatı-
          ya yöneldiler. Manyetik kutuplar yapay olarak tersine çevril-
          diğinde tam tersi rotayı benimseyip kuzeydoğuya yöneldiler.
          Manyetik etkilerden tümüyle arındırılmış ortamda ise yönle-
          rini tamamen şaşırdılar.





          1.  Kral  kelebeklerinin  izleyecekleri  yolu  bulmalarıyla
            ilgili olarak yapılan deneyin sonuçları için aşağıdaki-
            lerden hangisi söylenemez?
                                                                3.  Kral  kelebekleriyle  ilgili  deneyde  aşağıdakilerden
            A)  Değiştirilmemiş koşullarda yönlerini her zamanki gibi
               kolaylıkla bulmuşlardır.                           hangisi yapılmamıştır?

            B)  Yapılan üç deneyden ikisinde doğru yönü bulamamış-  A)  Öteki göçmen hayvanlarla karşılaştırma yapma
               lardır.                                            B)  Göç yönüyle ilgili bilgileri kullanma

            C)  Uçarken yerkürenin manyetik alanından yararlanmış-  C)  Yön bulmayı etkileyebilecek etmeni belirleme
               lardır.                                            D)  Farklı deney koşulları hazırlama

            D)  Güneşi esas alarak gidecekleri yere ulaşmaktadırlar.  E)  Göç yönünü bulma konusundaki iç güdülerine neyin
            E)  İçsel bir yön bulma yeteneğine sahiptirler.          etki ettiğini araştırma

                                                                                                              375
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17