Page 28 - Lgs_inkilap_Turuncu_Kitap
P. 28
118 DEMOKRATİKLEŞME ÇABALARI
10 Cumhuriyet rejimine karşı çıkarılan Şeyh Sait 12 Musul Sorunu’nun yaşandığı bir dönemde
Ayaklanması sonucunda, çok partili hayata orduda görevli Kazım Karabekir ve Ali Fuat
geçiş için yapılan ilk deneme başarısız olmuş ve paşaların siyasi parti kurma faaliyetlerine yönel-
bu süreçte Musul kaybetilmiştir. Devlet bu isyan melerinin ordunun disiplinden uzaklaşıp zaafa
sonucunda başta İstiklâl Mahkemeleri olmak düşeceğini öngören Mustafa Kemal bununla
üzere bir dizi tedbirler almıştır. ilgili olarak bir kanun hazırlanmasını isteyerek
Cumhuriyet Dönemi’nde kurulan İstiklâl bir kişinin aynı anda hem vekil hem asker olma-
Mahkemelerinin; masını sağlamıştır.
I. Devlet düzenini korumak Bu duruma bakılarak Mustafa Kemal’in
II. Suçluları cezalandırmak tutumu ile ilgili;
YAYINEVİ
III. Musul’u geri almak I. Bağımsızlığı her şeyin üstünde tutmuştur.
II. İç ve dış siyasetteki gelişmeleri birlikte
amaçlarından hangilerine yönelik hareket değerlendirmiştir.
ettiği savunulabilir?
III. Mecliste yalnızca Cumhuriyet Halk Fırka-
A) Yalnız I B) I ve II sı’nın kalmasına çalışmıştır.
C) I ve III D) II ve III yukarıdakilerden hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) I ve III E) II ve III
EDİTÖR
13 Mustafa Kemal Halk Fırkası’na karşı muha-
11 lefet partisinin kurulmasına olumlu yaklaştı.
? Çünkü Halk Fırkası yönetime daha çok yansıya-
caktı. Ancak siyasi alanda yaşanacak gelişme
ve rekabetin Musul Sorunu’nun yaşandığı
dönemde orduda gevşemeye neden olmaması
Tek dereceli seçim Kadınların siyasi için partinin kuruluşundan bir ay kadar sonra
sistemi benimsen- haklara kavuşması 19 Aralık 1924’te “Ordunun Siyasetten Ayrılması
meli sağlanmalı Hakkında Kanun” çıkarıldı ve komutanlara, ya
ordudaki ya da Meclisteki görevlerinde kalabi-
lecekleri söylendi. Milletvekili olan komutanların
bazıları ordundan ayrılarak politikaya atıldılar.
Buna göre ordunun siyasetten ayrılması ile
Cumhurbaşkanı ilgili kanunun çıkarılmasında;
tarafsız olmalı
I. Demokrasiyi güçlendirmek
II. Musul Sorunu’nu çözmek
Serbest Cumhuriyet Fırkası’nı ilkeleri ile ilgili III. Mustafa Kemal’e muhalif olanları Meclisten
verilen şemada “?” ile boş bırakılan bölüme uzaklaştırmak
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? yukarıdakilerden hangileri amaçlanmıştır?
A) Ekonomi B) Kültür A) Yalnız I B) Yalnız II
C) Bağımsızlık D) Demokrasi C) I ve II C) II ve III