Page 163 - 10_Fizik_ogretmenin

OPTİK 161

Yakınsama (Merceğin Gücü)

1
ˇ Odak uzaklığı f olan bir merceğin yakınsaması Y = dir. Odak uzaklığının birimi metre
f
cinsinden alındığında yakınsamanın birimi diyoptri olur.

ˇ İnce kenarlı merceklerde yakınsama (+), kalın kenarlı merceklerde (–)’dir.

NOT
Yakınsamalarda birden fazla mercek kullanılırsa oluşan merceğin yakınsaması;
1 1 1
Y = + + formülü ile bulunur.
f 1 f 2 f 3

Optik Aletler YAYINEVİ

ˇ Çok küçük veya uzakta olan cisimleri daha büyük ve net olarak görmemizi sağlayan; içinde
mercek, ayna, prizma bulunduran ve ışıkla çalışan araçlara optik araçlar denir.

ˇ İnce kenarlı mercekler; mikroskop, büyüteç, projeksiyon aleti, dürbün, teleskop, kamera-
EDİTÖR
larda ve bazı göz kusurlarının düzeltilmesinde kullanılır.
ˇ Kalın kenarlı mercekler; el fenerinde, ışıldakta ve bazı göz kusurlarının düzeltilmesinde
kullanılır.

1. Büyüteç

ˇ Verdiği büyümüş sanal görüntü ile küçük cisimleri incele-
meye yarayan ince kenarlı merceklerden oluşan araçlardır.

2. Mikroskop

ˇ İnce kenarlı mercek düzeneği yardımıyla küçük nesneleri bü-
yütüp daha belirgin duruma getirmeye veya çıplak gözle gö-
rünmeyenleri göstermeye yarayan alettir. Mikroskopta biri
görüntü merceği diğeri de objektif merceği olmak üzere iki
tane ince kenarlı mercek kullanılır. Objektif merceklerden
gelen görüntüyü büyüten ve gözle bakılan merceğe oküler
denir. Objektif mercek; cisme yakındır ve cismin daha büyük görüntüsünü gösterir. Cismin
farklı boyutlarda görünmesini sağlar.