Page 19 - 10_biyoloji_ogretmenin
P. 19
HÜCRE BÖLÜNMELERİ 17
ˇ Doku düzeyinde; insanda dil ve karaciğerde meydana gelen rejenerasyon ile, kırılan kemi-
ğin onarılması, yaraların iyileşmesi doku düzeyinde rejenerasyon örnekleridir.
NOT
Doku ve organ düzeyindeki rejenerasyonlar üreme değildir.
5. Partenogenez
ˇ Yumurtanın döllenme olmadan gelişerek Kraliçe arı Erkek arı
(2n)
(n)
yeni bir bireyin meydana gelmesidir. Mayoz Mitoz
ˇ Eşeyli üreyebilen canlılarda görülse de Döllenme
eşeysiz üreme yöntemi olarak sınıflandı- P A Yumurtalar Spermler (n)
(n)
rılır. R
ˇ 2 çeşit partenogenez görülür. T Haploid Zigot (2n) Arı sütü ile
E
› Bal arıları, yaban arıları, birçok N gelişme beslenme
O
karıncada haploit (n kromozomlu) YAYINEVİ
Dişi embriyolar
G
canlılar oluşur. E (2n)
N
› Bazı balıklar, iki yaşamlılar, sürün- E
genlerde görülen diploit (2n kromo- Z
zomlu) canlılar oluşur. Erkek arı
EDİTÖR
(n)
› Bu canlılarda dişi birey, mayoz sonu-
cu ürettiği yumurtada kromozomları İşçi arı Kraliçe arı
iki katına çıkararak diploit hücre (2n) (2n)
oluşur.
› Diploit hücre mitoz geçirerek yeni yavru birey meydana gelir.
ˇ Bal arılarında, eşek arılarında, karınca, bazı çekirge ve kelebeklerde görülür.
ˇ Eşeysiz bir üreme şekli olup, dişi eşey hücresinin erkek eşey hücresi ile birleşmesine
gerek kalmadan gelişme göstermesidir.
Bal Arısında Partenogenez
F Kraliçe arı (2n) mayoz bölünmeyle yumurta hücrelerini oluşturur.
F Yumurta kanalından geçen yumurta hücresi döllenirse zigottan (2n) dişi işçi arı veya
özel beslenmeyle kraliçe arı gelişir.
F Polenle beslenen dişi larvalar işçi arı, arı sütüyle beslenenler kraliçe arı olur.
F Yumurta kanalından geçen yumurta hücresi döllenmezse yumurta hücresi (n) gelişerek
erkek arı oluşur. Bu kısım eşeysiz üreme olarak bilinir. Erkek arılar spermlerini mitoz
bölünmeyle üretirler.
F Kuyruklu kentenkelede; dişinin iki yumurta hücresi birleşir 2n kromozomlu bu hücre
gelişerek yeni bir birey oluşturur. Buna; diploit partenogenez denir.