Page 36 - 10_biyoloji_ogretmenin

34 HÜCRE BÖLÜNMELERİ
Oogenez

ˇ Dişi bireye ait yumurtalıklarda mayoz bölünmeyle yumurta hücresinin üretilmesine ooge-
nez denir.
ˇ Şekilde de görüldüğü gibi oogenezde sırasıyla şu olaylar gerçekleşir.
› İlk önce yumurta ana hücresi (oo- Yumurta ana hücresi DNA‛miktarı
gonium) büyüyüp gelişerek birincil Oogonium
oositi oluşturur. 2n 2C

› Birincil oosit Mayoz I sonunda biri İnterfaz
büyük biri küçük haploit (n) kro- 2n Primer Oosit 4C
mozoma sahip iki hücre oluşturur. Mayoz I
Bunlardan büyük olan ikincil oosit, Primer
küçük olana ise kutup hücresi denir. kutup n n Sekonder Oosit 2C
› Mayoz II sonunda ise ikincil oo- hücresi Mayoz II
n
n
n
Ootid
n
sitten biri büyük bol sitoplazmalı YAYINEVİ C
ootid, diğeri küçük kutup cisimciği Sekonder kutup Farklılaşma
oluşur. Diğer kutup hücresinden de hücreleri n Ovum(n) C
iki tane kutup cisimciği oluşur. (Yumurta)
Oogenez
› Mayoz bölünme sonucu oluşan kutup
hücreleri eriyip yok olur. Ootid ise
farklılaşarak olgun yumurta hücre-
sini oluşturur.
NOT
Oogenez olayı sırasında sitoplazma bölünmesi eşit olmaz. Sitoplazmanın büyük bir kısmı
yumurta hücresine aktarılır. Bunun nedeni döllenmenin yumurta hücresinin içinde gerçek-
leşmesidir. EDİTÖR

Yumurtanın Yapısı

ˇ İnsanlarda yumurta hücresi yaklaşık Nükleus Sitoplazma
150 mikron büyüklüğündedir.
ˇ Yumurta hücresi büyük ve hareketsiz- Granüller
dir. Farklılaşmış
folikül hücreleri
ˇ Yumurta zarı protein, glikoprotein
ya da polisakkaritten oluşan ve zona Yumurta zarı
pellusida adı verilen jel benzeri örtü
ile çevrilidir. Bu örtü türe özgü yapıya Zona pellicuda
sahiptir ve yumurtayla aynı türe ait İnsan yumurta hücresinin yapısı
spermlerin döllenmesini sağlar.
ˇ Yumurta gelişim aşamasında folikül hücreleri ile çevrilidir.