Page 55 - 10_edebiyat_ogretmenin
P. 55

HİKÂYE                                                                     53
          Fiilimsiler görev bakımından isim-fiil, sıfat-fiil ve zarf-fiil olmak üzere üç alt başlıkta incelenir:

              ˇ  İsim-fiil (Ad eylem): İsim - fiiller, fiillere getirilen “-ma, -ış, -mak” ekleriyle oluşturulan
             fiilimsilerdir. Fiil kök veya gövdesine getirilen bu ekler fiilleri isimleştirir. Dolayısıyla
             isim - fiiller, isim çekim eklerini alabilirler ve ek fiille birlikte kullanılarak cümlede yüklem
             olabilirler.

           F    Hayatına yeni bir sayfa açmayı planlı-  F   Her sabah yaptığımız yürüyüşler sağlı-
               yordu.                                 ğımız açısından çok önemlidir.

           F    Şiir yazma ve yazdığı şiirleri insanlara   F   Onunla bir dakika konuşmak için neler
               okuma en büyük tutkusuydu.             vermezdim ki?
           F    Nasihat vermeyi çok seviyordu.    F    Sınavı kazandığımı öğrenince haykırmak
           F    Annemin bir gülüşü ömre bedeldir.     ve ağlamak istedim.

                                                  F
                                                      Başarmak için çalışmak gerekir.
           F    Duruşundan belliydi sporcu olduğu.  YAYINEVİ
            NOT
           Bazı sözcükler isim - fiil ekleriyle türetilmelerine rağmen fiilimsi olma özelliğini yitirerek
           herhangi bir nesnenin ya da kavramın kalıcı adı olabilirler. Bu sözcüklere olumsuzluk eki
                      EDİTÖR
           getirilemez.
               F     Şehrin işlek caddelerinden birinde çakmak satarak hayatını devam ettirmeye
                   çalışıyordu.

               F     Hem çocukların hem de yetişkinlerin en sevdiği yiyeceklerden biri de dondur-
                   madır.
               F     Kavurmayı fazla kaçırınca rahatsızlandı.



              ˇ  Sıfat-fiil (Ortaç): Sıfat - fiiller, fiil kök ya da gövdelerine getirilen “-an, -ası, -mez, -ar,
             -dik, -ecek, -miş” ekleriyle oluşturulan fiilimsilerdir. Sıfat - fiil ekleri fiilleri sıfat veya
             adlaşmış sıfat hâline getirir. Bu fiilimsiler olumsuzluk ekini alabilirler.


           F    Kitap okuyan insanları görünce daha   F   Bu toplantıda da bilindik sözler söylü-
               sessiz oldu.                           yordu.
           F    Yıkılası gurbet bir türlü yakamı bırak-  F   Gelecek günlere umutla bakıyor, daha
               mıyor.                                 iyi bir yaşam planlıyordu.
           F    Bitmez tükenmez yollar var önümüzde.  F   Sararmış yapraklar sonbaharın heberci-

           F    Koşar adımlarla eve doğru yürüdük.    si gibiydi.
   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60