Page 83 - 10_vip_edebiyat

KAZANIM SORULARI
3 Aşağıdakilerden hangisi gezi yazısının 6
özelliklerinden biri değildir?
• Bir yazarın yurt içinde veya yurt dışında
A) Gözleme dayanır. gezip gördüğü yerleri ve bu yerlerle ilgili
B) Tarih ve uygarlıklardan söz edilir. izlenimlerini anlattığı yazı türüdür.
C) Görsel malzemelerle desteklenebilir. • Bu tür yazılarda genellikle açıklayıcı, öy-
D) Okuyucuda gezip görme isteği uyandı- küleyici ve betimleyici anlatım türleri kul-
rır. lanılır.
E) Psikolojik tahliller ağırlıktadır. • Edebiyatımızda bu türdeki ilk önemli eser
Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sidir.
Yukarıda özellikleri verilen yazı türü aşa-
4 Edebiyatımızda gezi yazısı türünde ya- ğıdakilerden hangisidir?
zılmış en kapsamlı eser olan ve toplam
10 ciltten oluşan eser ve bu eserin ya- A) Röportaj B) Söyleşi C) Gezi yazısı
zarı aşağıdakilerin hangisinde doğru D) Anı E) Günce
verilmiştir?

A) Seyahatname - Evliya Çelebi YAYINEVİ
B) Cihannüma - Katip Çelebi
C) Fezleke - Seydi Ali Reis
D) Mir’atü’l Memalik - Sinan Paşa
EDİTÖR
E) Babürname - Babürşah

7 Edebiyatımızda gezi yazısı denince aklımı-
5
za Cenap Şahabettin’in “Hac Yolunda ”,
I
I. Gezilip görülen yerler gerçekte olduğu
gibi anlatılır. Reşat Nuri Güntekin’in “Anadolu Notları”,
II
II. Bu metinlerde niteleyici sözcükler çok Namık Kemal’in “Seyahat Jurnali”, Falih Rıf-
sık kullanılır. III
III. Yaşanılan yerler dışındaki diğer yerleri kı Atay’ın “Tuna Kıyıları ” ve “Bizim Akdeniz ”
görme merakından doğmuştur. IV V
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da adlı eserleri gelmektedir.
hangileri gezi yazılarının özelliklerin- Yukarıdaki parçada numaralanmış söz
dendir? gruplarından hangisinde bir bilgi yanlışı

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III söz konusudur?
D) II ve III E) I, II ve III A) I B) II C) III D) IV E) V

Kilikyalı Zemarkhos’un Göktürkler ülkesinde Bizans İmparator- gezgini İbn-i Batuta gelir. Marco Polo, Yakın Doğu ve Orta Asya
luğu elçisi iken tuttuğu notları gösterebiliriz. İranlı şair ve din ülkelerini kapsayan uzun bir yolculuğa çıkmış ve bu yolculuğun-
adamı Nasır Hüsrev’in hac maksadıyla yaptığı Mekke gezisi- da gezip gördüğü yerleri anlatan bir eser yazmıştır. Birçok dile
ni ve bu arada Mısır ve Anadolu’nun doğusunda gördüklerini çevrilen bu eser gezi türünün ilk klasik örneklerinden biri sayılır.
anlatan “Sefernâme” adlı eserini de ilk gezi eserleri arasında Arap gezgini İbn-i Batuta da Anadolu, Harezm, Maveraünnehir
sayabiliriz. Gezi türünün ilk önemli eserlerini verenlerin başında ve Horasan’ı dolaşarak oralarda yaşayan Türklerin teknik ve
şüphesiz Venedikli ünlü gezgin Marco Polo ile yine ünlü Arap toplumsal özelliklerini anlatan bir kitap yazmıştır.

191