Page 102 - 10_kimya_ogretmenin

100 ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR
ˇ Asitlerle tepkime vermeyen metallere soy metal denir.

ˇ Soy metaller;

F
Altın (Au) ve platin (Pt) metalleridir.
Hiçbir asit ve bazla tepkime vermezler.
F
F
Hacimce 3:1 oranında hidroklorik asit ve nitrik asidin karıştırılmasıyla oluşan kral
suyu ile tepkime verir.
Au(k) + HCl(suda) Tekime vermez.

Pt(k) + HNO (suda) Tekime vermez.
3
Au(k) + 3HCl(suda) + HNO (suda) AuCl (suda) + NO(g) + H O(s)
3
2
3
Kral suyu
ˇ Hem asitlerle hem de bazlarla tepkime veren metallere amfoter metal denir.
ˇ Amfoter metaller; YAYINEVİ
Berilyum (Be), alüminyum (Al), çinko (Zn), krom (Cr), kalay (Sn) ve kurşun (Pb) metal-
F
leridir.
Asitlerle ve kuvvetli bazlarla tepkimeye girerek tuz ve H gazı oluşturur.
F 2
EDİTÖR
Zayıf bazlarla ve suyla tepkime vermez.
F
Zn(k) + 2NaOH(suda) → Na ZnO (suda) + H (g)
2
2
2
3
Al(k) + 3KOH(suda) → K AlO (suda) + H (g)
3
2
3
2
Zn(k) + 2HNO (suda) → Zn(NO ) (suda) + H (g)
3
3 2
2
2Al(k) + 3H SO (suda) → Al (SO ) (suda) + 3H (g)
2
2
4 3
4
2
Zn(k) + NH (suda) → Tepkime vermez.
3
ˇ Asitler metallerle tepkime verdiğinden metal kaplar yerine cam veya plastik kaplarda sak-
lanmalıdır. Ancak hidroflorik asit (HF) camı aşındırıcı özelliğinden dolayı cam şişelerde
saklanamaz.
ˇ Hidroflorik asit camın yapısındaki SiO ile tepkimeye girerek camın yüzeyinde dekoratif
2
görüntü oluşturur.
SiO (k) + 4HF(suda) → 2H O(s) + SiF (g)
2
2
4
ˇ Hidroflorik asit porselen ile tepkimeye girer ve porseleni aşındırır.
ˇ Sülfürik asit (H SO ), derişik asetik asit (CH COOH) ve fosforik asit (H PO ) çok kuvvetli
2
3
4
4
3
nem çekici maddelerdir. Bu maddelerin deri ve gözle temasından şiddetle kaçınmalıdır.