Page 64 - 10_tarih_ogretmenin

62 DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SAVAŞÇILAR VE ASKERLER
F
Savaş zamanlarında toplanan askeri zümrelerin dağınık ve disiplinden yoksun olması
Devamlı savaşa hazır yaya ve atlı kuvvetlerin bulundurulmasının zorunluluk haline
F
gelmesi

F
Beylikten çıkıp güçlü bir devlet haline gelmek için düzenli bir orduya ihtiyaç duyulma-
sı gibi durumlar etkili oldu.
ˇ İlk düzenli birlikler, Orhan Bey’in zamanında Vezir Alaeddin Paşa ve Bursa Kadısı Çandarlı
Kara Halil’in teklifleri doğrultusunda Bursa’nın fethinden sonra “yaya ve müsellemler” adıyla
kuruldu.

NOT
F Türk gençlerinden kurulan düzenli birliklerin atsız askerine “yaya”, atlı askerine de
“müsellem” adı verilmiştir.
F Askerler başlarına “ak börk” giyerlerdi. YAYINEVİ

Yaya ve Müsellimlerin Özellikleri:

F
Vezir Çandarlı Kara Halil tarafından sağlıklı ve güçlü Tük gençlerinden kuruldu.
F
Biner kişilik yaya ve atlı gruplar halinde teşkilatlandırıldı.
Yaya (piyade) sınıfında her on kişiye bir onbaşı, her yüz kişiye bir yüzbaşı tayin
F
edildi.
Müsellem (atlı) birliklerde her otuz kişi bir ocağı meydana getirirdi.
F
F EDİTÖR
Yaya ve müsellemler, ücretli asker sınıfındandır.
Bunlar sefer sırasında belli bir ücret alır, barış zamanında ise kendilerine tahsis
F
edilen arazileri ekip biçerlerdi.
F
Ayrıca belirli vergilerden muaf tutulurlardı.
Yaya ve müsellemler, Orhan Bey zamanında hassa ordusu sayıldı.
F
F
Oluşan bu düzenli birlikler sayesinde fetih hareketleri önemli bir ivme kazandı.
Yaya ve müsellemler, XV. yüzyılın ortalarına kadar savaşlara fiilen katılarak Osmanlı
F
ordusu içerisinde önemli bir güç oluşturdular.
Ancak yaya ve müsellemlerin sayısı zamanlar arttı. Bu durum karşısında Osmanlı Dev-
F
leti bu askerleri belli bir sistem dahilinde sefere göndermeye başladı.
XV. yüzyıl ortalarından sonra yaya ve müsellemler, Kapıkulu Ocaklarının kurulmasından
F
sonra tersanelerde, maden ocaklarında ve kale inşaatlarında çalıştırılmak üzere geri
hizmet birlikleri arasına alındı.