Page 11 - 11_biyoloji_ogretmenin
P. 11
İNSAN FİZYOLOJİSİ 9
ˇ 1) Duyu nöronları: Duyu organlarından veya diğer organlardan aldıkları uyartıları merkezi
sinir sistemine taşırlar. Bu nöronlara getirici nöron da denir.
ˇ 2) Ara nöronlar: Merkezi sinir sisteminde bulunur. Beyin ve omurilik merkezi sinir siste-
mini oluşturur. Duyu nöronları ile motor nöronlar arasındaki bağlantıyı sağlar. Duyu nöron-
larından gelen uyarıları alır, anlamlandırır ve değerlendirir. Değerlendirme sonucu oluşan
cevabı (tepkiyi) motor nöronlara iletir. Bu nöronlara bağlantı nöronu da denir.
ˇ 3) Motor nöron: Merkezi sinir sisteminden aldığı uyartıyı kas ya da endokrin bez gibi
organlara taşır. Bundan dolayı bu nöronlara götürücü nöron da denir.
NOT
Reseptör: Canlının çevresindeki ışık, sıcaklık, basınç ve kimyasal maddeler gibi uyarıcı
etkileri olan duyu organlarındaki özelleşmiş hücrelerdir.
Efektör: Merkezi sinir sisteminde değerlendirilen uyartılara tepki oluşturan kas lifi ve
salgı bezi gibi organlardır.
Uyarıların nöronlar arasındaki ilerlemesi; YAYINEVİ
Uyarı Reseptör Duyu nöronu Ara nöron Motor nöron Tepki organı
Tepki şeklindedir.
EDİTÖR
ˇ Uyarıların iletilmesini sağlayan bu nöronlarda aksama meydana gelmiş olsaydı yani bu nö-
ronlardan biri zarar görmüş olsaydı;
ˇ I) Duyu nöronu: Uyarı algılanmayacak ve duyu organlarından merkezi sinir sistemine iletil-
meyecek.
ˇ II) Ara nöron: Uyarı duyu nöronlarından merkezi sinir sistemine gelse bile değerlendirile-
meyecek ve tepki oluşmayacak.
ˇ III) Motor nöron: Değerlendirilen uyarı tepki organına iletilmeyecek ve tepki oluşmaya-
caktı.
Sinaps Sinaps boşluğu Alıcılar
Akson ucu
ˇ Bir sinir hücresinin başka bir sinir hüc- 2. impuls Hedef hücre
resi veya hedef organ ile bağlantı nok-
talarına sinaps denir.
1. impuls
ˇ Sinapslarda iki hücre arasındaki boşluğa Akson
sinaps boşluğu denir. Sinaptik kese
ˇ Aksonların sinaps boşluğunda sonlanan Nörotransmitter madde Dentrit ucu
ucuna sinaptik yumru denir.
Sinapsta İmpuls İletimi