Page 11 - 11_biyoloji_ogretmenin
P. 11

İNSAN FİZYOLOJİSİ                                                          9
              ˇ  1) Duyu nöronları: Duyu organlarından veya diğer organlardan aldıkları uyartıları merkezi
             sinir sistemine taşırlar. Bu nöronlara getirici nöron da denir.
              ˇ  2) Ara nöronlar: Merkezi sinir sisteminde bulunur. Beyin ve omurilik merkezi sinir siste-
             mini oluşturur. Duyu nöronları ile motor nöronlar arasındaki bağlantıyı sağlar. Duyu nöron-
             larından gelen uyarıları alır, anlamlandırır ve değerlendirir. Değerlendirme sonucu oluşan
             cevabı (tepkiyi) motor nöronlara iletir. Bu nöronlara bağlantı nöronu da denir.
              ˇ  3) Motor nöron: Merkezi sinir sisteminden aldığı uyartıyı kas ya da endokrin bez gibi
             organlara taşır. Bundan dolayı bu nöronlara götürücü nöron da denir.
            NOT
           Reseptör: Canlının çevresindeki ışık, sıcaklık, basınç ve kimyasal maddeler gibi uyarıcı
            etkileri olan duyu organlarındaki özelleşmiş hücrelerdir.
           Efektör:  Merkezi  sinir  sisteminde  değerlendirilen  uyartılara  tepki  oluşturan  kas  lifi  ve
           salgı bezi gibi organlardır.


          Uyarıların nöronlar arasındaki ilerlemesi;  YAYINEVİ

          Uyarı    Reseptör    Duyu nöronu    Ara nöron    Motor nöron    Tepki organı
          Tepki şeklindedir.
                      EDİTÖR
              ˇ Uyarıların iletilmesini sağlayan bu nöronlarda aksama meydana gelmiş olsaydı yani bu nö-
             ronlardan biri zarar görmüş olsaydı;

              ˇ  I) Duyu nöronu: Uyarı algılanmayacak ve duyu organlarından merkezi sinir sistemine iletil-
             meyecek.
              ˇ  II) Ara nöron: Uyarı duyu nöronlarından merkezi sinir sistemine gelse bile değerlendirile-
             meyecek ve tepki oluşmayacak.
              ˇ  III) Motor nöron: Değerlendirilen uyarı tepki organına iletilmeyecek ve tepki oluşmaya-
             caktı.



                  Sinaps                                    Sinaps boşluğu  Alıcılar
                                                         Akson ucu
              ˇ Bir sinir hücresinin başka bir sinir hüc-  2. impuls          Hedef hücre
             resi veya hedef organ ile bağlantı nok-
             talarına sinaps denir.
                                                                              1. impuls
              ˇ Sinapslarda iki hücre arasındaki boşluğa   Akson
             sinaps boşluğu denir.                 Sinaptik kese

              ˇ Aksonların  sinaps  boşluğunda  sonlanan   Nörotransmitter madde  Dentrit ucu
             ucuna sinaptik yumru denir.
                                                          Sinapsta İmpuls İletimi
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16