Page 104 - 11_cografya_ogretmenin

102 KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER
Türk Kültürünü Etkileyen Faktörler

F Komşu medeniyetler
F Bulunduğu coğrafi konum
F Yoğun olarak yapılan ekonomik faaliyetler (tarım ve hayvancılık)
F Türklerin kendilerine has karakter ve özellikleri

F Göçebe ve yerleşik yaşam
F Din ve inanışlar (İslamiyet ve Öncesi)
YAYINEVİ
F İklim özellikleri ve bitki örtüsü
F Yeryüzü şekilleri

ANADOLU’NUN KÜLTÜREL ÖZELLİKLERİ

ˇ İlk yerleşmeler ve kültür merkezleri; iklim şartlarının elverişli olduğu, su kaynaklarının
yakın ve verimli toprakların olduğu yerlerde kurulmuştur. Anadolu tüm bu özelliklere sahip
olduğu için ilk kurulan uygarlıklara en sahipliği yapmıştır. Bu topraklarda kurulmuş olan çok
sayıda imparatorluk Anadolu’nun zengin bir kültüre sahip olmasını sağlamıştır.
ˇ Paleolitik Çağ’da avcılık ve toplayıcılıkla yaşamlarını sürdüren insanlar hayvan ve bitki türleri
EDİTÖR
bakımından zengin olan Anadolu’yu yurt edinmişlerdir.
ˇ Paleolitik Çağ’da ağaç kovuklarında ve mağaralarda yaşayan insanların ilk izlerine Yarım-
burgaz (İstanbul), Tekkegöl (Samsun), Karain (Antalya), Beldibi (Antalya), Belbaşı (Antal-
ya) mağaralarında rastlanmaktadır. Bu mağaraları Anadolu’da kullanılmış olan ilk yerleşme-
lere örnek olarak verebiliriz.
ˇ Anadolu’nun sulak alanları ile verimli toprakların et-
rafında yerleşmelerin kurularak tarımsal üretime
geçilmesi ise Neolitik Çağ’da meydana gelmiştir. Ça-
talhöyük (Konya), Hacılar (Burdur), Çayönü (Diyar-
bakır), Göbeklitepe (Şanlıurfa) ise Neolitik Çağ’a ait
Anadolu’daki ilk yerleşmelere örnek olarak verilebilir.
ˇ İlk çağlardan itibaren Anadolu’da Hititler, İyonlar,
Urartular, Frigler, Lidyalılar gibi birçok uygarlık kurulmuştur. Ayrıca zaman zaman Mezo-
potamya medeniyetleri de Anadolu’da hüküm sürmüştür.
ˇ Kızılırmak çevresinde yaşayan Hititler Anadolu’da
kurulan ilk medeniyettir. Hititler bölgenin coğrafi
şartlarına bağlı olarak tarım, hayvancılık ve ticaret-
le uğraşmışlardır.

ˇ Tarım ve hayvancılıkta ileri bir seviyeye ulaşan
Frigler’in başkenti Gordion’dur (Ankara).