Page 72 - 11_fizik_ogretmenin

70 KUVVET VE HAREKET
İTME VE ÇİZGİSEL MOMENTUM

İtme

ˇ Cisme uygulanan kuvvetin, kuvvetin uygulanma süresinin çarpımına itme denir.”ÁI” ile gös-
terilir.
F
Ι= F. ∆t bulunur.
t: hareket süresi

ˇ İtme vektörel bir büyüklüktür.
ˇ Kuvvet ve itmenin yönleri aynıdır.

ˇ Bir cisme aynı doğrultulu kuvvetler etki ederse ve itmeler verilmişse itmelerin toplamına
eşittir.

Toplam Ι= ∑ ∆F. t dir.

Kuvvet YAYINEVİ
Kuvvet-zaman grafiğinin altında kalan alan itmeyi verir. Zaman çiz-
F 1 +I 1 t 2t gisinin üzerindeki alanlar pozitif, altındaki alanlar negatif alınır.

-I 2 Zaman Toplam itme ⇒ I = I + I = F . t - F . t
EDİTÖR
-F 2 Top 1 2 1 2

F(N)
20 Sürtünmesiz yüzeyde bir cisme uygulanan kuvvetin zamana bağlı
t(s) grafiği verilmiştir. Cisme uygulanan itmenin büyüklüğü kaç N.s’dir?
2 4 6
-10

ÇÖZÜM
Grafikteki alanların toplamı cisme uygulanan itmenin büyüklüğünü verir.
20.2
Toplam alan = I Top = 20 . 2 + 2 - 10 . 2 = 40 N.s

Çizgisel Momentum

Bir cismin kütlesi ile hızının çarpımına momentum denir.
“ÁP” ile gösterilir. P = m.v
ˇ Momentum vektörel büyüklüktür.
momentum kütle hız
ˇ Hızdaki değişim ve işaret nasıl ise momentum içinde (kg.m / s ) ( ) (m/s )
kg
aynıdır. Bu nedenle hız-zaman grafiğinden momen-
tum-zaman grafiğini çizebiliriz.