Page 44 - 11_matematik_ogretmenin
P. 44

42

              ˜   Çözüm:                                     Düzlemde İki Doğrunun Birbirine Göre Durumları
               Eksenleri kesen noktaları bilinen doğrunun denklemi;  d : a x + b y + c  = 0 ve d  = a x + b y + c  = 0
                                                                          1
                                                                                         2
                                                                                    2
                                                                                 2
                                                                 1
                                                              1
                                                                                             2
                                                                     1
               x  +  y  = 1'dir.                             doğruları düzlemde 3 farklı şekilde karşımıza çıkar.
               a  b                                              a  b   c
               K(4,3) noktası bu doğru üzerinde ise bu doğruyu sağlar.  1.   a 1  =  b 1  =  c 1  ise d  ve d  doğruları çakışıktır.
                                                                                   2
                                                                              1
                                                                 2
                                                                         2
                                                                     2
               4  +  3  = 1                                  Yani bütün noktaları ortaktır. d  ve d  doğruları birbirinin
               a  b                                                                  1   2
               b  a                                          katı olan doğrulardır.
               4b  + 3a  = 1
                ab                                               a  b   c
               3a+4b=ab                                      2.   a 1  =  b 1  ≠  c 1   ise d  ve d  doğruları paraleldir.
                                                                              1
                                                                                   2
               Soruda istenen ifadeyi oluşturalım.               2   2   2
                                                                        1 d
               (a − 4)(b 3)  = a.b 3a 4b 12                  Dolayısıyla  m = m  2 d   (eğimleri eşit) olur. d  ve d  doğru-
                     −
                                   +
                               −
                                                                                              1
                            −
                                                                                                  2
                                +
                            −
                                    +
                        = a.b (3a 4b) 12                     sunun  ortak  noktası  yoktur. Yani  bu  denklem  sisteminin
                            −
                               +
                        = ab ab 12                           çözüm kümesi  ∅  (boş küme)'dir.
                        = 12 olur.
                                                                 a 1  b 1  c 1
              Denklemi Bilinen Doğrunun Grafiğinin Çizilmesi  3.   a 2  ≠  b 2  ≠  c 2   ise d  ve d  doğrularının kesiştikleri yal-
                                                                              1
                                                                                   2
              Doğru, eksenlerin ikisini de kesiyorsa x ekseni üzerinde   nızca bir nokta vardır. Bu denklem sisteminin çözüm
              y = 0 olur. y ekseni üzerinde x = 0 olur. O halde   YAYINEVİ
                                                                kümesi bir elemanlıdır.
              x = 0 için y, y=0 için x hesaplanır. Bulunan x ve y değerle-
              rinden geçen doğru istenilen grafiği verir.
              Eğer doğru iki ekseni kesmiyorsa eksenlerden birine pa-
              raleldir. Örneğin; x = 3, y = 5 doğruları sırasıyla y ve x
              eksenine paraleldir.                           İki Doğrunun Kesim Noktası
                                EDİTÖR
                                                             d : a x+b y+c =0
                                                              1
                                                                 1
                                                                    1
                                                                        1
                                                             d : a x+b y+c =0
                                                                        2
                                                                 2
                                                                    2
                                                              2
              p   Örnek:
                                                             doğrularının kesim noktası iki doğru denkleminden oluşan
              x - 7y + 14 = 0 doğrusunun grafiğini çiziniz.  denklem sisteminin çözümüdür.
                                                             p   Örnek:
              ˜   Çözüm:                                                               A   noktasının   oriji-
              x - 7y + 14 = 0                                       d     y            ne  olan  uzaklığı  kaç
              x = 0 ise                                              1              d  br’dir?
              0 - 7y + 14 = 0                                             3          2
              7y = 14
              y = 2 olur.                                                 1  A
              y = 0 ise                                                              x
              x - 7 . 0 + 14 = 0                                    -1    0   2
              x + 14 = 0
              x = -14 olur.
              Bu durumda doğru grafiği;
                                                             ˜   Çözüm:
                          y
                                                             Öncelikle d  ve d  doğru denklemlerini yazalım.
                                                                      1
                                                                          2
                                                                  x  y                   x   y
                                                              d ⇒  +  =  1           d ⇒   +  = 1
                                                              1   2  3                2  − 1  1
                                      d                       3 x +  2 y  = 1            −  x +=  1
                                                                                             y
                                                                6
                          2           x                      3x + 2y = 6                  y - x = 1
                -14
                                                             3x + 2y - 6 = 0 olur.        y - x - 1 = 0 olur.
   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49