Page 154 - 11_tarih_ogretmenin

152 SERMAYE VE EMEK
2 1838'de imzalanan Balta Limanı Ticaret 4 XIX. yüzyılda Osmanlı ekonomisi için, 1838’de
Antlaşması'na göre; İngiltere ile imzalanan Balta Limanı Ticaret
Antlaşması bir dönüm noktası olmuştur. Ör-
z İngiliz tüccarlar yerli tüccarlardan fazla neğin; Bursa ilinde 1843’te yirmi bin parça
vergi vermeyeceklerdir.
dokuma üretilirken 1860'lara gelindiğinde bu
z İngiliz ticari mallarının satışı serbest bıra- sayı üç bin parçaya kadar gerilemiştir. Böy-
kılacaktır. lece rekabet gücü zayıflayan yerli tüccar ve
z %3 olan gümrük vergisi %5’e, iç gümrük zanaatkâr, imalathanesine kilit vurmak zorunda
vergisi ise %8’den %12’ye çıkarılacaktır. kalmıştır.
Buna göre bu antlaşma ile ilgili olarak aşağıda- Bu bilgiye dayanarak aşağıdaki yargılardan
kilerden hangisi söylenemez? hangisine ulaşılabilir?
A) Gümrük vergileri artmıştır.
A) Osmanlı ülkesinde ithâlatı azaltmıştır. B) Ham madde fiyatları düşmüştür.İ
B) Osmanlı ekonomisi dışa bağımlı hale gel-
miştir. C) Osmanlı parası değer kazanmıştır.
C) Osmanlı ülkesi Avrupalı devletlerin açık pa- D) Dış ticaret açığı büyümüştür.
zarı haline gelmiştir.
E) Tüketim maddesi çeşitlerinde azalma ol-
D) Yabancı tüccarlarla rekabet zorlaşmıştır. YAYINEV
muştur.
E) İthal ürünler iç piyasaya hakim olmuştur.

EDİTÖR

5 Osmanlı Devleti dış borçlarını ödemede zorla-
nınca 1881’de Muharrem Kararnamesi gereğin-
ce Düyûn-ı Umûmiye İdaresi kurulmuştur. Bu
3 19. yüzyılın son çeyreğine gelindiğinde, sıkça uygulama ile Osmanlı Devleti’nin vergi, içki, tü-
yaşanan toprak kayıpları nedeniyle iç kaynak- tün, orman, maden, demir yolu, tuzla ve kabotaj
lar tükenmiş, savaşların getirdiği mali yükler de gelirlerine el konulmuştur.
eklenince devletin bütçe açığı büyümüştür. Bu
mali yükten kurtulmak için devlet dış borçlan- Bu gelişmenin Osmanlı Devleti'nde;
maya gitmiştir.
I. Ekonomik bağımsızlığın sona erdiğine
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin II. Ülke yönetiminde yeni örgütlemelere gi-
dış borçlarını ödeyememesi sonucunda oluştu- dildiğine
rulan kurumdur?
III. Ekonomik kaynakların güvence altına alın-
A) Memleket Sandıkları dığına
B) Muharrem Kararnamesi yukarıdakilerden hangilerine ortam hazırladığı
C) Ticaret Mahkemesi ileri sürülebilir?
D) Düyûn-ı Umûmiye İdaresi A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) İtibar-ı Osmanlı Bankası D) II ve III E) I, II ve III