Page 8 - 11_vip_biyoloji
P. 8
KAZANIM SORULARI
3 Bir miyelinsiz nörona; eşik değerinin 5 Denetleyici - düzenleyici sistem güdü-
üzerinde çok sayıda uyarı verilince; münde diğer sistemlerinde yürüttüğü,
değişen çevre koşullarına rağmen vücut
I. Oluşan impuls sayısı artar. içi fizyolojik ortamın dengede tutulması
II. İmpuls iletim hızı değişmez. olarak tanımlanan kavram aşağıdakiler-
III. Organizmanın tepki şiddet değişmez. den hangisinde verilmiştir?
hangileri gerçekleşebilir? A) Nöron
B) Nöroplazma
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) Homeostazi
YAYINEVİ
D) II ve III E) I ve II
D) Nörolemma
E) Diyabet
6 İmpuls (uyartı): Nöronda uyarı sonrası ya-
A) Yalnız I EDİTÖR
4 Uyaran, nöronda impuls oluşumuna sebep şanan elektrokimyasal değişim olarak ta-
olan sıcaklık, koku vb. etkenlerdir. nımlanır.
Buna göre, uyaranın şiddeti, süresi ve Buna göre;
frekansı arttırılırsa; I. Uyarılma sonucu yük değişimi yaşan-
I. Nöronda oluşan impuls sayısı artar. ması
II. Sıcaklığın artışı
II. Tepkinin şiddeti artar.
III. İmpuls ilerlerken O azalışı, CO artışı
2
2
III. İmpulsun hızı artar. IV. Akson uçlarından nörotransmitter mad-
IV. Sinapstan uyarılan nöron sayısı artar. de salınması
şeklindeki değişimlerden hangisi gözlen- verilenlerden hangileri elektriksel değişi-
memelidir? me örnektir?
B) Yalnız III C) Yalnız IV A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV
D) I ve III E) III ve IV D) I ve III E) I, III ve IV
Sinir hücresi; hücre gövdesi, dentrit ve akson olmak üzere üç te- da uyartının iletim hızını arttırır. Miyelin kılıflar arasında kalan boş-
mel kısımdan oluşur. luklara ranvier boğum denir.
Hücre gövdesi: Sitoplazmanın büyük bir kısmı ve çekirdek bu- Nöronların aksonlarını saran ve miyelin kılıfı üreten nörogliya (Gli-
rada bulunur. Mitokondri, ribozom, endoplazmik retikulum gibi ya) hücrelere Schwann (Şıvan) hücreleri denir. Gliya hücrelerinin
organelleri bulundurur. Dentritlerle getirilen uyartıları aksona görevi nöronlara desteklik ve sinir hücrelerini bir arada tutarak be-
aktarır. sin ve oksijen sağlamaktır.
Dentrit: Hücre gövdesinden çıkan çok sayıdaki kısa ve dallan- Nöron Çeşitleri
mış uzantılardır. Diğer sinir hücrelerinden gelen uyarıları alır ve
elektrik sinyalleri hâlinde hücre gövdesine doğru iletir. Nöronlar görevlerine göre üçe ayrılır:
Akson: Hücre gövdesinden çıkan fakat tek bir uzantı şeklinde Sırasıyla duyu, ara ve motor nöronlarından oluşur.
olan yapılardır. Dentritten daha uzundur. Hücre gövdesinden 1- Duyu Nöronu (Getirici Nöron): Duyu organlarındaki reseptör-
aldığı komutu diğer sinir hücresine doğru taşır. ler ile alınan uyarıları ara nörona (merkezi sinir sistemine) taşır.
İnsan vücudunda sinir hücresinde bulunan bazı aksonların etrafı 2- Ara Nöronlar (Değerlendirme - Cevap Hazırlama): Duyu ve ara
miyelin kılıf olarak adlandırılan bir örtü ile kaplıdır. Bu örtü akson- nöron arasındaki bağlantıyı kurar. Merkezi sinir sisteminde bulunur.
6