Page 57 - 12_biyoloji_ogretmenin
P. 57
CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ 55
FOTOSİSTEMLER
» Pigmentler, proteinler ve diğer moleküllerle birlikte tilakoit zarda kümelenerek foto-
sistemleri oluştururlar. Fotosistemler ışık enerjisini yakalayan organize topluluklar-
dır. Bir fotosistemde 250’den fazla pigment vardır. Her fotosistemde bir reaksiyon
merkezi ve onu kuşatan bir anten kompleksi bulunur.
Fotosistem (FS-I veya FS-II)
YAYINEVİ
Anten Kompleksi Tepkime Merkezi
» Çok sayıda klorofil ve karote- » Bir çift klorofil − a ve ilk elektron alıcı
noitler vardır. olarak adlandırılan molekül bulunur.
» Işığı soğurarak tepkime mer- » Fotosentezin ışığa bağımlı reaksiyonlarının
kezine aktarır. başlatıldığı yerdir.
» Kloroplastın yapısında bulunan tilakoit zarda iki çeşit fotosistem vardır. Bu fotosis-
temler bulunma sırasına göre FSI (Fotosistem − I) ve FSII (Fotosistem − II) şeklinde
adlandırılır. Fotosentezde önce FSII sonra FSI kullanılır.
EDİTÖR
» Foton bir fotosistemin anten kompleksindeki bir pigmente çarptığında bu pigmentin
bir elektronunu daha üstteki bir enerji seviyesine çıkarır. Diğer ifadeyle foton soğru-
lur. Daha sonra elektron eski enerji düzeyine inerken kazandığı enerjiyi bitişikteki bir
pigment molekülünün elektronuna aktarır. Enerji bu şekilde reaksiyon merkezindeki
klorofil −a molekülüne ulaşır. Klorofil − a molekülünün enerjisi artar ve bir elektronu
kapar. İlk elektron alıcıya geçer.
… … … … … …
… Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden
» » Yaprakların yeşil olmasının sebebi yansıtılan ışıktır. Siyah pigmentler kendilerine Yaprakların yeşil olmasının sebebi yansıtılan ışıktır. Siyah pigmentler kendilerine
çarpan ışığın bütün dalga boylarını emerler. Beyaz pigmentler ise kendilerine
çarpan ışığın bütün dalga boylarını emerler. Beyaz pigmentler ise kendilerine
çarpan ışığın neredeyse bütün dalga boylarını yansıtırlar.
çarpan ışığın neredeyse bütün dalga boylarını yansıtırlar.
Fotosentez Reaksiyonları
Bitkiler fotosentez olayı ile birlikte Güneş’in ışık enerjisini organik moleküllerdeki kim-
yasal bağ enerjisine dönüştürür.
» 6CO + 6H O C H O + 6O
2 2 6 12 6 2
» Fotosentez olayı tek bir basamaktan oluşan basit bir kimyasal tepkime ile gösteriliyor
olsa bile aslında çok sayıda kimyasal reaksiyondan oluşur.