Page 8 - 12_biyoloji_ogretmenin
P. 8

6                                                          GENDEN PROTEİNE

                                                    Nükleotit

                        5C’lu şeker                Organik baz                 Fosfat



             Deoksiriboz   Riboz (yalnız RNA)                                Fosforik Asit
            (yalnız DNA)     (C H O )                                       (DNA – RNA)
                               5 10 5
             (C H O )                      Pürinler          Pirimidinler      (H PO )
                                                                                   4
                                                                                 3
               5 10 4
                                          (çift halkalı)     (tek halkalı)
                                                  YAYINEVİ
                                                      Sitozin (S, C)   Timin (T)   Urasil (U)
                                                     (DNA - RNA) (yalnız DNA) (yalnız RNA)
                                    Adenin (A)   Guanin (G)
                                   (DNA – RNA) (DNA – RNA)
          »   Nükleotidin yapısında bulunan glikozit ve ester bağları dehidrasyon sentezi ile oluşur
             ve su açığa çıkar.

                                                                      Nükleotit
          »   Bu bağlar hidroliz ile koparılır ve bu olay sı-
             rasında su harcanır.                          P   Ester bağı  Glikozit bağı
                                                                                    A
                                                       Fosfat grubu   Ş        Organik baz
          »   Azotlu organik baz ile beş karbonlu şeker bir-
                      EDİTÖR
                                                                    Pentoz
             leşince nükleozit,  nükleozite bir fosfat grubu              Nükleozit
             bağlanınca nükleotit oluşur.                Bir nükleotidin yapısındaki moleküller ile
                                                              moleküller arasındaki bağlar.
          »   Nükleotitler, hücrede nükleik asitlerden başka
             ATP, NAD, FAD, NADP gibi moleküllerin yapısında da bulunur.



          a. Fosforik Asit (H PO )
                             3
                                 4
          Tüm nükleotitlerin yapısında bulunur. Fosforik asit, nükleotidin yapısına   OH
          katılınca fosfat olarak adlandırılır.                              HO  P   OH
                                                                                 O



          b. Beş Karbonlu Şekerler


          »   Riboz ve deoksiriboz olmak üzere iki çeşittir.
                                                                  -         +
          »   Deoksiribozun ribozdan farkı, ikinci karbon atomunda OH  yerine H  taşımasıdır.
             RNA’da riboz, DNA’da deoksiriboz şekeri bulunur.

          »   Nükleik asitler taşıdıkları şekere göre adlandırılırlar.
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13