Page 171 - 12_edebiyat_ogretmenin
P. 171

TİYATRO                                                                    169

                                            YAZMA


                              RADYO TİYATROSU (RADYO OYUNU)








                                                  YAYINEVİ






          o   Radyo oyunu, radyoda seslendirilmek üzere yazılan oyundur. Radyo tiyatrosu olarak da adlan-
             dırılır.
          o   Dünyada 1923-1924 yıllarında ilk radyo oyunları yayınlanırken Türkiye’de 1927 yılında ilk yayın-
             lar yapılmıştır. İlk yayınlarda yayın teknolojisinin kaydetme ve saklama olanakları gelişmediğin-
             den yayınlar genellikle canlı olarak gerçekleşmiştir.

          o   Radyo tiyatrosu, edebiyat ve tiyatro sanatından beslenen sanatsal bir anlatıdır. Televizyonun
             yaygın olmadığı dönemlerde dinleyiciler tarafından beğeniyle takip edilen bir radyo programıydı.
                      EDİTÖR
             Bu dönemlerde klasik edebiyat yapıtlarından uyarlamalar yapıldığı gibi özgün radyo oyunları da
             yazılıyordu.
          o   1940’lı yıllarda TRT radyolarında üretken bir dönem yaşamış olan radyo tiyatrosu; zamanla din-
             leyicisini kaybetmiş, kaybolma tehlikesi altında -işlevini değiştirerek- varlığını devam ettirmeye
             çalışmıştır.

          o   Türkiye’de özellikle 1980’li yıllardan sonra radyo tiyatrosuna dinleyicilerin ilgisinin azaldığı ve
             radyolarda bu formatta eserler yayınlanmamaya başlandığı görülür.
          o   Televizyonun bir kültür hâline gelmesi ve sanatı görselleştirmesi, radyo tiyatrosunun önemini
             azaltmıştır. Oysa gelişen teknolojiyle birlikte cep telefonu, MP, CD, internet gibi olanaklar bu türü
             canlandırmak için kullanılabilir.

          o   Radyo oyununun Türkiye’deki kısa tarihinde ünlü romancı, öykücü ve şairlerin radyo oyunu yaz-
             dıkları dönemde bu türün önem kazandığı görülmektedir.
          o   Turgut Özakman, Başar Sabuncu, Dinçer Sümer, Erdoğan Aytekin, Turan Ofl azoğlu, Necati Cu-
             malı, Behçet Necatigil, Oktay Rifat, Sevgi Sabuncu, Güngör Dilmen gibi yazarlar radyo tiyatrosu
             programlarına oyunlar yazmış bazı yazarlarımızdır.

           Bir Tiyatro Metnini Radyo Tiyatrosuna Dönüştürme
           Yazar oyununu “Radyo Tiyatrosu Servisi”ne ulaştırır. Serviste bulunan dramaturglar oyunu
           okuyup radyo tiyatrosu tekniği açısından değerlendirirler. Gerekli görüldüğü takdirde yazarla
           birlikte oyunda bazı değişiklikler yapılır. Metin değerlendirildikten sonra oyunu yönetecek kişi
           ve rolleri canlandıracak kişiler belirlenir. Belirlenen gün ve saatte sanatçı kadrosu, yönetmen ve
           teknik ekip toplanır. Bir iki provadan sonra çekimler yapılır ve oyun yayınlanır.
   166   167   168   169   170   171   172   173   174   175   176