Page 97 - 12_edebiyat_ogretmenin

ŞİİR 95
1960 SONRASI TOPLUMCU EĞİLİMLERİ YANSITAN ŞİİR

o 1960’lı yıllarda ülkede yaşanan siyasi ve toplumsal olaylar bu şiir anlayışını doğurmuştur.
o Bu anlayış, daha önce Nazım Hikmet’te görülen toplumcu şiir anlayışının devamı niteliğinde
olmuştur.
o 1960’tan sonra bu anlayışla şiir yazan şairler, ideolojik anlamda şekillenmiş bir ortamda şiirlerini
yazmışlardır.

o Bu kuşak sanatçıları, kendilerinden önceki kuşağın oluşturmuş olduğu Marksist ideoloji ve Batılı
şiir kültürüyle büyümüşlerdir. Bu da belirsizliğin hâkim olduğu bir dönemde, şairler için ideolojiyi
ve şiiri bir sığınak hâline getirmiştir.
YAYINEVİ
o “Halkın Dostları” adlı dergi, bu sanat anlayışının yayılma alanı açısından etkili olmuş ve bu
görüşte olan birçok sanatçıyı bir araya getirmiştir.
1960 Sonrası Toplumcu Eğilimleri Yansıtan Şiirin Başlıca Özellikleri
o İdeolojik bir tavırla Marksist, slogancı, devrimci ve eleştirel bir üslup geliştirilmiştir.
o Şair, halkın sözcüsü gibi düşünülmüş ve halkın sorunlarını dile getirmiştir.
o Nazım Hikmet, Ahmed Arif, Attila İlhan etkileri görülür.
o İkinci Yeni şiir anlayışına karşı çıkılmıştır.

o Yoksulluk, ezilmişlik, eşitlik, yalnızlık gibi toplumsal konular ele alınmıştır.
o Marksizm, sosyalizm gibi felsefe ve ideolojilerden beslenilmiştir.
EDİTÖR
o Toplumsal konular bireysel bir bakış açısıyla ve sade bir dille aktarılmıştır.
o Biçimden çok içerik önemsenmiş ve “Sanat toplum içindir.” anlayışıyla hareket edilmiştir.
o İsmet Özel, Ataol Behramoğlu, Süreyya Berfe, Hasan Hüseyin Korkmazgil, Refik Durbaş, Can
Yücel, Metin Eloğlu, Gülten Akın, Nihat Bayram, Özkan Mert gibi isimler 1960 sonrasında top-
lumcu şiir anlayışıyla eser veren bazı sanatçılardır.
İSMET ÖZEL (1944 - ... )
o Şairlik hayatına İkinci Yeni şiir anlayışıyla başlamış, daha son-
radan Marksist bir toplumcu eğilime yönelmiş ve son olarak da
İslami söylemin hâkim olduğu eserler yazmıştır.
o 1970’te yakın arkadaşı Ataol Behramoğlu ile birlikte “Halkın
Dostları” dergisini çıkarmış ve bu dergi etrafında birçok sanat-
çının birleşmesine öncülük etmiştir.
o 1974 yılına gelindiğinde o zamana dek içerisinde bulunduğu ve savunduğu sosyalist düşünce
çizgisini geride bırakarak fikri ve ruhi bir değişim yaşamıştır. Bu tarihten sonra yazı ve sanat
hayatına, İslami düşünce çerçevesinde devam etmiş ve bu düşünce yapısı aynı zamanda ona
yeni sorumluluklar da yüklemiştir.
o 1977’de Yeni Devir gazetesinde günlük fıkralar yazmış, yine aynı gazetede “Abdullah Çıdamlı”
takma ismi ile çeviriler yapmıştır.

o Şiirlerinde genel düzene karşı bir başkaldırı, dağınıklık ve asi bir tavır ön plana çıkmıştır.
o Şiir dilinin imkânlarını genişletmeyi amaçlayan şair, sözcük seçimi ve kullanılışı konusunda titiz
davranmıştır.