Page 31 - 9_cografya_ogretmenin
P. 31

DOĞAL SİSTEMLER                                                            29
             F    Muson rüzgârları oluşmazdı.
             F    Matematik iklim kuşakları oluşmazdı.
             F    Sıcaklıklar genellikle yıl boyunca değişmezdi.
             F    Kutup daireleri ve dönenceler oluşmazdı.

                                     C. İKLİM KUŞAKLARLI

              ˇ Dünya’nın şeklinin geoit olması, Güneş etrafında dolanması ve eksen eğikliği gibi nedenler-
             den dolayı, yeryüzünün değişik yerleri farklı derecelerde Güneş enerjisi almaktadır. Bunun
                                                  YAYINEVİ
             sonucunda matematik iklim kuşakları ve sıcaklık kuşakları oluşmuştur.

                 Matematik İklim Kuşakları
              ˇ Yer’in eksen eğikliğine bağlı olarak oluşan kuşaklardır. Buna göre yer, Ekvator’dan itibaren
             kuzey  ve  güneyde  dönenceler  (23°27’),  kutup  daireleri  (66°33’)  ve  kutup  noktalarından
             (90°) oluşan kuşaklara ayrılmıştır.
              ˇ Güneş ışınları dönencelere yılda bir kez dik düşer. Bu kuşakta gece ve gündüz arasındaki
             zaman farkı azdır.
                            o
              ˇ Dönenceler ile 66  33’ enlemleri arasındaki bölgeye Orta Kuşak denir. Bu kuşakta dört
             mevsim belirgin olarak yaşanır.
                      EDİTÖR
               o
                                              o
              ˇ 66  33’ enlemleri ile kutup noktaları (90 ) arasındaki bölgeye Kutup Kuşağı denir. Bu kuşağa
             güneş ışınları küçük açılarla düşmektedir. Bu bölgede gece ve gündüz süresi 24 saati geçer,
             yılın bir dönemi gündüz, bir dönemi gecedir.

               Sıcaklık Kuşakları


              ˇ Yeryüzündeki  sıcaklık            90 o                       90 o
             kuşaklarının  oluşmasın-         Kutup Kuşağı               Soğuk kuşak
                                                                   o
                                        o
             da;  Yer’in  şekli,  kara   66 33‛                  68 30‛
             ve  denizlerin  dağılışı,   23 27‛  Orta Kuşak    30 30‛    Ilıman Kuşak
                                                                o
                                     o
             okyanus  akıntıları,  at-  o                         o
             mosferdeki  genel  hava   o   0  Tropikal Kuşak      0  o   Sıcak Kuşak
             dolaşımı  gibi  faktörler   23 27‛  Orta Kuşak      27      Ilıman Kuşak
             etkili olmuştur. Bu fak-  66 33‛  Kutup Kuşağı         48 o
                                        o
             törlerin etkisiyle sıcak-             o                     Soğuk kuşak
                                                  90
                                                                             90
                                                                              o
             lık kuşaklarının sınırları     Matematik Kuşağı           Sıcaklık Kuşakları
             matematik iklim kuşak-
             larının sınırlarından farklılık gösterir.
                                                     o
              ˇ Sıcak kuşağın sınırları Kuzey Yarım Küre’de 30  30’ enlemi, Güney Yarım Küre’de ise 27  o
             paralelidir.
   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36