Page 108 - 9_edebiyat_ogretmenin
P. 108
106 ROMAN
Zamirler, sözcük hâlindeki zamirler ve ek hâlindeki zamirler olmak üzere ikiye ayrılır.
ZAMİRLER
Sözcük Hâlindeki Zamirler Ek Hâlindeki Zamirler
ˇ Kişi Zamirleri ˇ İlgi Zamiri
ˇ İşaret Zamirleri ˇ İyelik Zamirleri
ˇ Belgisiz Zamirler
YAYINEVİ
ˇ Soru Zamirleri
SÖZCÜK HÂLİNDEKİ ZAMİRLER
Kişi (Şahıs) Zamirleri
ˇ Kişi adlarının yerini tutan sözcüklerdir. Kişi zamirleri çekim eklerini alabilir ve bu sayede
çeşitli anlam ilgileri kazanabilir. Türkçede kullanılan kişi zamirleri aşağıda gösterilmiştir.
F I. Tekil → Ben, II. Tekil → Sen, III. Tekil → O
F I. Çoğul → Biz, II. Çoğul → Siz, III. Çoğul → Onlar
EDİTÖR
ˇ “Ben” ve “Sen” kişi zamirlerinin yönelme hâl ekini aldığında ses değişikliğine uğrayarak
“bana” ve “sana” şeklinde kullanıldığını unutmayalım.
F Bana bu konuda bilgi verilmedi. (“Bana” sözcüğü kişi zamiridir.)
F Sana anlattıklarımı kimseye söyleme. (“Sana” sözcüğü kişi zamiridir.)
ˇ “Kendi” sözcüğü cümlede tek başına kullanılabildiği gibi aldığı eklerle istenilen kişi zamirinin
yerine de kullanılabilir. “Dönüşlülük zamiri” olarak bilinen zamir “kendi” sözcüğüdür.
F Yaptığın çalışmaları kendim görmeliyim. (kendim → ben)
F Bu mağazada kendisine yüzde elli indirim yapılırdı. (kendisine → ona)
NOT
“Kendi” dönüşlülük zamiri kişi zamiriyle beraber kullanılırsa kişi zamirinin anlamını pekiş-
tirir, bundan dolayı da kendi zamirinin kullanımı gereksiz değildir.
F Ödevi ben yaptım. / Ödevi ben kendim yaptım.
NOT
Kişi zamirleri adlarla birlikte tamlama oluşturabilir. Tamlayanı kişi zamiri olan ad tamla-
malarında tamlayan görevli kişi zamiri düşebilir.
F Sizin sorununuzla ben ilgilenirim. (ad tamlaması)
F Sorununuzla ben ilgilenirim. (Tamlayan olan kişi zamiri düşmüştür.)