Page 108 - 9_edebiyat_ogretmenin
P. 108

106                                                                     ROMAN
          Zamirler, sözcük hâlindeki zamirler ve ek hâlindeki zamirler olmak üzere ikiye ayrılır.

                                            ZAMİRLER


             Sözcük Hâlindeki Zamirler                Ek Hâlindeki Zamirler

                 ˇ Kişi Zamirleri                        ˇ İlgi Zamiri
                 ˇ İşaret Zamirleri                      ˇ İyelik Zamirleri

                 ˇ Belgisiz Zamirler
                                                  YAYINEVİ
                 ˇ Soru Zamirleri
          SÖZCÜK HÂLİNDEKİ ZAMİRLER


              Kişi (Şahıs) Zamirleri


              ˇ Kişi adlarının yerini tutan sözcüklerdir. Kişi zamirleri çekim eklerini alabilir ve bu sayede
             çeşitli anlam ilgileri kazanabilir. Türkçede kullanılan kişi zamirleri aşağıda gösterilmiştir.

              F    I. Tekil → Ben, II. Tekil → Sen, III. Tekil → O
              F    I. Çoğul → Biz, II. Çoğul → Siz, III. Çoğul → Onlar
                      EDİTÖR
              ˇ “Ben”  ve  “Sen”  kişi  zamirlerinin  yönelme  hâl  ekini  aldığında  ses  değişikliğine  uğrayarak
             “bana” ve “sana” şeklinde kullanıldığını unutmayalım.
              F    Bana bu konuda bilgi verilmedi. (“Bana” sözcüğü kişi zamiridir.)
              F    Sana anlattıklarımı kimseye söyleme. (“Sana” sözcüğü kişi zamiridir.)

              ˇ “Kendi” sözcüğü cümlede tek başına kullanılabildiği gibi aldığı eklerle istenilen kişi zamirinin
             yerine de kullanılabilir. “Dönüşlülük zamiri” olarak bilinen zamir “kendi” sözcüğüdür.
              F    Yaptığın çalışmaları kendim görmeliyim. (kendim → ben)
              F    Bu mağazada kendisine yüzde elli indirim yapılırdı. (kendisine → ona)
            NOT
           “Kendi” dönüşlülük zamiri kişi zamiriyle beraber kullanılırsa kişi zamirinin anlamını pekiş-
           tirir, bundan dolayı da kendi zamirinin kullanımı gereksiz değildir.
               F     Ödevi ben yaptım.  / Ödevi ben kendim yaptım.


            NOT
           Kişi zamirleri adlarla birlikte tamlama oluşturabilir. Tamlayanı kişi zamiri olan ad tamla-
           malarında tamlayan görevli kişi zamiri düşebilir.
               F     Sizin sorununuzla ben ilgilenirim. (ad tamlaması)
               F     Sorununuzla ben ilgilenirim. (Tamlayan olan kişi zamiri düşmüştür.)
   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113