Page 144 - 9_edebiyat_ogretmenin

142 MEKTUP / E-POSTA
Özel mektup ile edebî mektup arasındaki benzerlikler

ˇ Her iki mektup türü de belli bir plana göre yazılır.
ˇ Her ikisi de yazılı iletişimi ve bilgi, duygu ve düşünce paylaşımını gerçekleştirmeye
yöneliktir.
ˇ Birinci tekil kişili anlatım vardır.

ˇ Resmî Mektuplar: Resmî dairelerin ve tüzel kişilik taşıyan kuruluşların birbirleri ile ya da
kişilerin devlet daireleriyle yapmış oldukları yazışmalara resmi mektup denir. Şu hâlde
YAYINEVİ
resmî mektup “kurumdan kuruma, kurumdan kişiye ya da kişiden kuruma” yazılabilir.

Resmî Mektuplarda Dil ve Anlatım Özellikleri:
F Emredici anlatım türü kullanılır.
F Dolaylı, süslü ve mecazlı anlatıma kesinlikle yer verilmez.
F Dil göndergesel ve alıcıyı harekete geçirme işlevlerinde kullanılır.
F Anlatılmak istenen durumlar, düşünceler ve istekler mümkün olduğunca net bir
şekilde ifade edilir.
F Gereksiz ifadelere ve sözlere yer verilmez.
EDİTÖR
F Sözcükler gerçek anlamlarıyla kullanılır.
ˇ İş Mektupları: Özel kişilerle iş kurumları arasında ve iş kurumlarının kendi arasında, işle
ilgili olarak yazdıkları mektuplardır. Bu mektuplarda bir iş ya da hizmet söz konusudur.
Bu; bir sipariş, satış, şikâyet, borç alıp verme isteği, tavsiye ya da bilgi isteme olabilir. İş
mektuplarının özellikleriyle ilgili şunlar söylenebilir:
F İş mektuplarında kullanılan dil alıcıyı harekete geçirme işlevindedir.
F İfadeler açık ve yalındır. Söz gereksiz yere uzatılmaz.
F Emredici anlatım türü kullanılır.
F İş mektuplarına, kendisine mektup yazılan kişi ya da kurumun ad ve adresi ile başla-
nır.

MEKTUP TÜRÜNÜN TARİHÎ GELİŞİMİ
Dünya Edebiyatında Mektup
ˇ Mektup, tarihte ortaya çıkmış en eski metin türlerinden biridir. Eldeki en eski örnekler;
Mısır firavunlarının diplomatik mektupları (MÖ 15 - 14. yüzyıllar) ile Hitit krallarının Hat-
tuşaş (Boğazköy) arşivinde bulunan mektuplarıdır. Batı edebiyatında mektup türünün ilk
örneklerini Yunan edebiyatında görürüz. Mektup, bir edebiyat türü olarak, özellikle Latin
edebiyatında gelişip yaygınlaşmıştır. Bu alanda yazanların başında Cicero (MÖ 106-43) gelir.