Page 117 - 9_fizik_ogretmenin

SICAKLIK 115

Öz Isı ve Isı Sığası
ˇ Öz ısı (c): Bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1 C arttırmak için verilmesi gereken ısı
o
miktarına öz ısı (ısınma ısısı) denir. Öz ısı c ile gösterilir ve maddeler için ayırt edici
cal J
özelliktir. Öz ısının birimi ya da dir.
o
o
g. C g. C
ˇ Isı sığası (C): Bir maddenin sıcaklığını 1 C artırmak için verilmesi gereken ısı miktarına
o
o
ısı sığası denir. Birimi cal/ C dir.
ˇ Isı sığası büyük olan cisimler zor ısınır, zor soğur. Denizlerin ısı sığası karalara göre daha
büyüktür. Bu yüzden denizler karalara göre geç ısınıp geç soğur.
ˇ Isı sığası öz ısı ile kütlenin çarpımına eşittir. C = m.c

F
Isı sığası madde miktarına bağlı olup ayırt edici özellik değildir.
Isı – sıcaklık grafiğinin eğimi ısı sığasını verir.
F
Isı (cal) YAYINEVİ
Q

∆Q=Q -Q Eğim = tanα = ∆Q = m.c = C
2 1 ∆ T
EDİTÖR
α Bir maddenin ısısı (Q):
0 T o
∆T Sıcaklık ( C)
(T -T )
2
1
◊ Madde miktarına (m = kütle) bağlıdır. ◊ Sıcaklık değişimine (∆T) bağlıdır.
◊ Maddenin cinsine (c = öz ısı) bağlıdır. ◊ Q = m.c.∆T

HAL DEĞİŞİMİ

Hal Değişimi ve Çeşitleri

Isıtılan ya da soğutulan maddelerin fiziksel hallerinde değişme olabilir. Maddenin fiziksel halini
değiştirmesine hâl değişimi denir.

Süblimleşme
Erime Buharlaşma
Katı Sıvı Gaz
Donma Yoğunlaşma

Depozisyon (Kırağılaşma)

Erime ve Donma
ˇ Bir maddeye ısı enerjisi vererek katı halden sıvı hale geçmesine erime denir. Sıvı haldeki
maddenin ısı enerjisi vererek katı hale geçmesine donma denir.