Page 98 - 9_fizik_ogretmenin
P. 98
96 ENERJİ
ˇ Birimi Joule’dür.
ˇ Dalında duran elmanın sahip olduğu enerji potasiyel enerjidir. Burada cisim hareket et-
mediği için sistemdeki mekanik enerji potansiyel enejiye eşittir. Çünkü cismin hızı “0”’dır.
F
E= PE + KE
E = PE
F
2. Esneklik Potansiyel Enerjisi
YAYINEVİ
ˇ Şekildeki gibi esnek bir yayın bir ucu sabit bir yere bağlanmıştır. Sürtünmesiz yatay düz-
lemde sabit hızla hareket etmekte olan bir cisim yaya çarptığında yay sıkışır. Yay sıkışırken
cismin hızı ve kinetik enerjisi azalırken yayda potansiyel enerji kazanır.
1
2
PE esneklik = k.x
2
Yaya F kadar bir kuvvet uygulandığı düşünülürse;
F = k . x → Sıkışma miktarı (k: yay sabiti)
1
2
Araç ilk durumda; KE = m.v enerjisine sahiptir. Yayda x
x 2
kadar sıkışma olduğunda araç durursa; kinetik enerjisinin ta-
mamını yaya aktarmış olur. Yayda oluşan enerji esneklik potan-
siyel enerjisidir.
EDİTÖR
1
1
2
KE = PE esneklik ⇒ m.v = k.x 2
2
2
ENERJİ KORUNUMU VE ENERJİ DÖNZŞZMLERİ
ˇ Enerjinin Korunumu: Enerji vardan yok yoktan var olmaz. Enerji, ancak bir enerjiden
başka bir enerjiye dönüşebilir.
ˇ Bir cisim üzerinde iş yapılırken kullanılan kinetik ve potansiyel enerjilerinin toplamına me-
kanik enerji denir.
ˇ E Mekanik = KE + PE formülüyle gösterilir.
ˇ Bir cismin ya da bir sistemin sadece kinetik enerjisi veya sadece potansiyel enerjisi ola-
bileceği gibi ikisi birden de olabilir. Örneğin uçan bir kuşun hem kinetik hem de potansiyel
enerjisi vardır.
ˇ Yüksekten bırakılan bir cismin başlangıçta potansiyel enerjisi vardır. Yere düşene kadar
cisim hızlanır ve kinetik enerji kazanır. Yere düştüğünde ise sadece kinetik enerjiye sa-
hiptir. Yere düşene kadar cismin kaybettiği potansiyel enerji kinetik enerjiye dönüşür.
Dolayısıyla sürtünme ihmal edildiği için cisim bırakıldığı andan yere düşene kadarki mekanik
enerji korunur.