Page 77 - 9_tarih_ogretmenin

ORTA ÇAĞ’DA DÜNYA 75
ˇ Bu hukuk sisteminin ilk adımı 12 Levha Kanunları‘dır.

ˇ Bu kanunlar patricilerin (yönetici sınıf) uygulamalarına karşı çıkan pleplerin (yönetilen sınıf)
ayaklanmaları sonucunda gündeme geldi.
ˇ Bu kanunlarla Roma halkının görev ve sorumlulukları, halk arasında ki ilişkiler gibi birçok
alandaki konuya açıklık getirilmiştir.
ˇ 12 Levha Kanunlarının bazı maddeleri şunlardır:
F
Hırsız suç işlerken yakalanırsa öldürülebilir. Daha hafif durumlarda yaptığı zararın
iki katı ödetilir.
YAYINEVİ
F
Bir kimse, kendisine borçlu olan kişiyi hâkim (majistra) önüne götürürse ve borçlu
borcunu ödeyemezse muayyen şekillere riâyet ederek ona el koyar, evine götürür ve
zincire vurur. Muayyen zaman içinde yine ödeyemezse öldürebilir veya köle olarak
satabilir.
F
Başkalarının sağlığını ve hayatını etkileyerek sihir ve büyü, başkasına ait ürünün kötü
olması için dua eden kişiler ölümle cezalandırılır.

Jüstinyanus Kanunları

ˇ Doğu Roma İmparatoru olan Jüstinyanus Roma hukukunu 527-565 yılları arasında dönemin
EDİTÖR
şartlarına ve toplumun ihtiyaçlarına göre yeniden düzenledi.
ˇ Jüstinyanus Kanunları’nda olaylar somut örneklerle açıklanmış ve maddeler halinde yazıl-
mıştır.
ˇ Bu kanunlarla hukuk kurallarında ilk defa kamu ve özel hukuk ayrımı yapılmıştır. Günümüz
medeni hukukun (aile, kişi, miras) temelini oluşturmuştur.
ˇ Bu kanunu yer alan aile kurumu ve evlilik ile ilgili hususlar dini esaslara göre belirlenmiştir.

ˇ Bu kanunlarda suç işleyen kişinin cezalandırılmasından daha çok suçluyu iyileştirme, arın-
dırma ve caydırma amacı vardır.

ˇ Hapis cezasının uygulanmadığı bu kanunlarda suçluyu manastıra kapatarak iyileştirme yoluna
gidilir.

ˇ Suçun çeşidine göre suçlulara, taç ve maden ocaklarında ömür boyu çalışma ya da sürgün
cezası verilirdi.
ˇ Ayrıca Jüstinyanus kanunlarına göre adam öldürme gibi suçlarda sürgün etme, malına el
koyma gibi cezalarda uygulanırdı.
ˇ Bu kanunlara göre suçtan zarar görmüş kişi tazminat alabilirdi, ancak işlenen suça karşılık
ceza isteme hakkı yoktu.
ˇ Suçluya karşı ceza talep etme hakkı devlete aitti.