Page 49 - inkilap_tarihi_ogretmenin_ders_notları

II. DÜNYA SAVAŞI SÜRECİNDE TÜRKİYE VE DÜNYA 43
Mondros Ateşkes Antlaşmasına Karşı Tepkiler

İstanbul Hükümeti'nin Tutumu: Osmanlı Devleti, Mondros Ateşkesin imzalandığı ve ilk
işgallerin başladığı dönemde durumu kabullenmiş durumdadır ve son derece iyimser bir
üslupla gelişmelere yaklaşmaktadır.

 Ateşkesin imzalanmasından sonra Ahmet İzzet Paşa, ateşkesin ağırlığını kaldırama-
yacağını görerek istifa etmiş ve yerine Tevfik Paşa hükümeti kurulmuştur. İstanbul
hükümeti, İngilizlerle imzalanacak barış antlaşmasının Wilson İlkelerine uygun ola-
YAYINEVİ
cağı ile ilgili bir güvence almıştır. Bundan dolayı gerek padişah gerekse İstanbul
hükümeti Anadolu halkının işgalcilere ve azınlıklara zarar verici eylemlerde bulun-
mamalarını sağlamaya ve yakında toplanacak barış konferansına kadar İtilaf
Devletleri'nin her isteğini yerine getirmeye çalışmıştır.

 İstanbul hükümeti aynı zamanda savaşa Almanların
yanında katılmasından kendilerinin sorumlu olmadığını
belirtmiş ve sorumlu İttihatçı subayların yakalanıp tu-
tuklanması emrini vermiştir. Ayrıca Anadolu halkının ola-
sı direnişini kırmak ve durumu kabullenmesini sağlamak
EDİTÖR
için Heyetinasiha (Öğüt kuralları) adlı örgütler kurarak Heyetinasiha
Anadolu'ya göndermiştir.

 Ayrıca padişah Vahdettin İngilizlerin baskısı ile Kanuniesasinin kendisine verdiği
yetkiyi kullanarak hükümetin çalışmalarını denetleyen Meclisi Mebusan'ı kapattı.
Böylece İngilizler denetimden çıkan İstanbul hükümetine bir dizi kanunları zorla
kabul ettirip uygulattılar.

Mustafa Kemal'in Tutumu: Mondros Ateşkes Antlaşması'nın imzalanmasından bir gün
sonra Mustafa Kemal, Yıldırım Orduları Grup Komutanlığı görevine getirildi. İstanbul
hükümeti Mustafa Kemal'den işgalci güçlere karşı sessiz kalmasını, ateş edilse dahi
karşı çıkmamasını istedi. Ancak Mustafa Kemal bu emri reddetti. Bu tutum nedeniyle
Mustafa Kemal görevinden alınarak İstanbul'a çağrıldı.

 İstanbul'a geldiği gün İtilaf donanmasını gören ve Geldikleri gibi giderler diyen
Mustafa Kemal, Kasım 1918'den Mayıs 1919'a kadar İstanbul'da kalarak kurtuluş
çareleri aramaya çalışmıştır.

 İstanbul'da, ülkenin bu olumsuz tablosu esnasında Şişli ve Beşiktaştaki evi ve Pera
Oteli'nde bağımsızlık yanlısı arkadaşlarıyla (Ali Fuat (Cebesoy), Kazım Karabekir,
Albay İsmet (İnönü)) biraraya gelen Mustafa Kemal, kurtuluş çareleri aramaya
koyuldu.