Page 36 - 6_vip_fen_konu
P. 36
ÜNİTE
5 SES VE ÖZELLİKLERİ
SESİN YAYILMASI
Kazanım: Sesin yayılabildiği ortamları tahmin eder ve tahminlerini test eder.
Ɖ Maddelerin titreşim hareketi ile ortama Ɖ Ses her yöne doğru ya-
yaydığı enerjiye ses denir. yılır.
Ɖ Çevreyle olan iletişimimizde ses çok önem- Ɖ Sesin yayılma hızı bulun-
duğu ortamın sıcaklığı ve
lidir.
yoğunluğu arttıkça artar.
Ɖ Titreşim hareketi yaparak ses üreten var- YAYINEVİ
Ɖ Ses dalgaları yayılırken ortamdaki mad-
lıklara ses kaynağı denir. de ile etkileşerek enerjisini kaybeder. Bu
Ɖ Çevremizde oluşan farklı nedenle ses dalgalarının şiddeti kaynaktan
uzaklaştıkça azalır.
sesler nasıl oluyor da bize
EDİTÖR
Kuvvet
ulaşıyor? İşte ses kayna- Ɖ Ses, maddelerin titreşimi ile oluştuğundan
dolayı yayılabilmesi için mutlaka maddesel
ğından çıkan bir ses hava
bir ortam gereklidir.
moleküllerini titreştiriyor
ve bu titreşimler kulak ile Ɖ Canlı ve cansız varlıkların oluşturduğu ses-
ler titreşim sonucu oluşur. Bağlama, keman,
alınarak vücut içerisinde yorumlanıyor.
gitar gibi telli müzik aletlerinde tellerin
Ɖ Bir ses kaynağından çıkan ses dalgaları titreşmesi, darbuka gibi müzik aletlerinde
hava taneciklerinin sıkışıp seyrekleşmesine derinin titreşmesiyle ses oluşur.
neden olur. Ɖ Ses boşlukta yayılmaz.
SESİN FARKLI ORTAMLARDA FARKLI DUYULMASI
Kazanım: Ses kaynağının değişmesiyle seslerin farklı işitildiğini deneyerek keşfeder. Sesin yayıldığı
ortamın değişmesiyle farklı işitildiğini deneyerek keşfeder.
Ɖ Ses kaynaklarının bulunduğu ortam, sesin şid- Ɖ İki misketi önce havada, sonra su dolu bir
detini etkiler. Sesin şiddetindeki farklılıklar havuzda, en son masanın üzerinde birbirine
sesin farklı duyulmasına neden olur. vurarak çıkan sesi dinlemeye çalışın.