Page 24 - 6_vip_sosyal_konu

ÜNİTE
3 YERYÜZÜNDE YAŞAM

DÜNYANIN NERESİNDEYİZ?

Kazanım: Konum ile ilgili kavramları kullanarak kıtaların,
okyanusların ve ülkemizin coğrafi konumunu tanımlar.

W Bir noktanın dünya üzerindeki yerine coğrafi konum denir. Coğrafi konum matematik konum
ve özel konum olarak ikiye ayrılır.
Matematik Konum: Bir yerin Ekvator’a ve başlangıç meridyenine olan uzaklığını ifade eder.
Paralel ve meridyenlerden oluşmaktadır.
Özel Konum: Bir yerin kendine ait özellikleridir. Yani denizellik, karasallık, yükselti, jeopolitik
konum özel konum içerisinde değerlendirilir.

Ekvator YAYINEVİ
W Dünya’yı iki eşit parçaya ayırdığı varsayılan hayali yatay çizgiye ekvator denir.
W Ekvator 0°dir.
EDİTÖR
Yerin Dönme Ekseni Paralel Daire
a. Paralel Kuzey Kutbu
P Meridyen
W Ekvator’a paralel olarak çizildiği varsayılan hayali çem-
berlere paralel denir.

W Paralel çemberlerinin, başlangıç paraleline (Ekvator) Başlangıç Meridyeni M φ β
olan uzaklığının açı cinsinden değerine ise enlem denir. Ekvator

Paralellerin Özellikleri β: Enlem
φ: Boylam
Güney Kutbu
 Ekvator’un 90 tane kuzeyinde, 90 tane güneyinde
olmak üzere toplam 180 paralel bulunur.

 Başlangıç paraleli ve en büyük paralel dairesi Ekvator’dur.
 Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe paralellerin boyları kısalır. Buna karşılık paralel
numaraları büyür.
 İki paralel arası uzaklığa bir enlem derecesi denir. Matematik konumu daha ayrıntılı olarak
belirleyebilmek için her paralel dairesi 60 dakikaya, her dakika 60 saniyeye bölünmüştür.
 90° paralelleri nokta halindedir.
 Paraleller birbirleriyle kesişmezler, birleşmezler.
 Paraleller doğu - batı doğrultusunda uzanırlar.

 Ardışık iki paralel arası uzaklık yaklaşık olarak 111 km’dir.