Page 37 - 6_vip_turkce_konu
P. 37

75



       ƈ   Büyüyecek de bana bakacak. (Büyüye-      Örnek
          cek bana bakacak)
                                                ƈ   Anlat da dinleyelim.
       ƈ   Bu soruyu Ali de mi bildi?               fiil  bağlaç
       ƈ   Çalış da çalış..                     ƈ   Gitti de bir haber vermedi.
       ƈ   Tarih de insanlığı yargılayacaktır. (Ta-   fiil  bağlaç
          rih insanlığı yargılayacaktır.)       Cümlelerin yüklemlerine sorulan “Nerede,
       Görüldüğü gibi bağlaç olan “da, de” cüm-  kimde, ne zaman?” sorularından birine
       leden çıkartıldığında cümlenin yapısında   cevap veren sözcüklerdeki “-de/-te” ekleri,
       bir bozukluk olmuyor. Şimdi de aşağıdaki   ismin hâl ekidir ve kendilerinden önceki
       örnekleri inceleyelim:                   sözcüklerle bitişik yazılmalıdır.
            Örnek                               Nerede?
       ƈ   Sende bir şeylerim kaldı. (Sen bir şey-  Kimde?                YÜKLEM
          lerim kaldı.)                         Ne zaman?
       ƈ   Misafirlerin  bir  kısmı  bahçede  oturdu.
                                                Evde ekmek var.          Nerede?
          (Misafirlerin bir kısmı bahçe oturdu.) YAYINEVİ
       Cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamında   Babamda para çok.      Kimde?
       daralmaya ya da bozulmaya neden olan “de”   Saat 15.00’te gelecek.  Ne zaman?
       ektir ve kendinden önceki sözcüklerle daima
       bitişik yazılır.                         Bağlaç olan “da, de” bir özel isimden sonra
                   EDİTÖR
       Bağlaç olan “da, de”nin kesinlikle “ta, te”   gelince kesme işaretiyle ayrılmaz.
       biçimi yoktur.                               Örnek

            Örnek                               ƈ   Bize Ahmet’de gelecek. (yanlış)
       ƈ   Sana kazak ta alacağım. (yanlış)     ƈ   Bize Ahmet de gelecek. (doğru)
                                                      …  VIP NOT   VIP NOT   VIP NOT   VIP NOT   VIP NOT   VIP NOT   VIP NOT
                                                        
       ƈ   Sana kazak da alacağım. (doğru)          … … … … … …
       Fiillerden (eylemlerden) sonra gelen “de”   ” ”Ya da” daima ayrı yazılır.Ya da” daima ayrı yazılır.
       bağlaçtır ve ayrı yazılır.
                               “Mİ” SORU EKİNİN YAZILIŞI
       “mı/mi/mu/mü” soru eki eklendiği sözcükten her zaman ayrı yazılır, kendinden sonra gelen
       ekler “mi” soru ekiyle bitişik yazılır.
            Örnek
       ƈ   Yârim İstanbul’u mesken mi tuttun?  ƈ   Oraya sen de gidecek misin?

           … … … … …
             …  VIP NOT   VIP NOT   VIP NOT   VIP NOT   VIP NOT   VIP NOT
               
       Soru eki olan “mı/mi/mu/mü” ile fiilden fiil yapan ve olumsuzluk eki olan ‘‘-ma/-me’’nin da-oru eki olan “mı/mi/mu/mü” ile fiilden fiil yapan ve olumsuzluk eki olan ‘‘-ma/-me’’nin da-
       S
       ralmaya uğramış biçimi birbiriyle karıştırılmamalıdır.
       ralmaya uğramış biçimi birbiriyle karıştırılmamalıdır.
       ƈ ƈ   Sen benimle gelmiyorsun. (olumsuzluk eki)Sen benimle gelmiyorsun. (olumsuzluk eki)
       ƈ ƈ   Niçin onları rahat bırakmıyorsun? (olumsuzluk eki)Niçin onları rahat bırakmıyorsun? (olumsuzluk eki)
       Yukarıdaki cümlelerde “mi” ayrı yazılmamalıdır çünkü buradaki “mi” ekleri soru eki değil,
       Yukarıdaki cümlelerde “mi” ayrı yazılmamalıdır çünkü buradaki “mi” ekleri soru eki değil,
       “-ma/-me” olumsuzluk ekinin daralmaya uğramış biçimidir.
       “-ma/-me” olumsuzluk ekinin daralmaya uğramış biçimidir.
   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42