Page 63 - 8_Fen_Bilimleri_Konu

Elektrik Yükleri ve Elektrik Enerjisi 157

c Bu aletlerdeki metal plakalar örnek almak istediğimiz kağıdın üzerine denk gelecek şekilde
elektrikle yüklenir. Daha sonra makinelerin içerisinde bulunan siyah renkli toner bu yüklü
kısımlara yapışır (saçımızın tüle yapışması gibi) ve altından geçen boş kâğıdı boyayarak görün-

tünün aynısını oluşturur. Bunun yanı sıra otomotiv sektöründe, beyaz eşya imalatında, fabrika
bacalarının filtre sistemlerinde elektriklenme kullanılır.

c Çevre kirliliğine neden olduğu için bulunduğu ortamdaki
YAYINEVİ
insanlar tarafından çok sık şikâyet edilen fabrikaların,
bacalarına takılan filtreler ile bu şikayetler ortadan

kaldırılıyor. Bu filtreler baca içerisine yerleştirilen
yüklü kablolar ile bacadan geçen tozların elektrikle

yüklenmesini sağlar. Daha sonra tozlar bacanın etra-
fındaki zıt yüklü bir tabaka tarafından çekilir. Böylece havaya karışması önlenir. Bu yöntem
büyük vapurlarda ve gemilerde de uygulanır.

c Yağmurlu günlerde yaşanan en sık olaylardan biri olan şimşek çakması olayı da bir elektrik-
EDİTÖR
lenme olayıdır. Bu olay elektrik yüklü olan bulutların birbirine temas etmesi sonucu elektrik
yüklerinin bulutlar üzerinde yer değiştirip ortamı aydınlatması şeklinde gerçekleşir.

c Thales elektrik yüklerini kehribar çubuğu yünlü bir kumaşa sürttüğünde bazı saman parçala-
rını çekmesi ile gözlemlemiştir. Bilim insanları buradan hareket ederek cisimlerde iki farklı

elektriksel yük bulunduğu sonucuna ulaşmıştır. Bunlardan birine pozitif yük, diğerine negatif
yük denilmiştir.

c Elektriklenme olayında yüklerin yer değiştirmesi önemli rol oynar. Bundan dolayı yapılan tüm
çalışmalar hangi cisimlerin elektriklenme oluşturduğu üzerine olmuştur.

c Ebonit (plastik) çubuk yün kumaş parçasına sür-
tüldüğünde kumaşta bulunan negatif yükler sür-

tünmenin etkisi ile ebonit çubuğa geçer. Böylece
ebonit çubuk negatif yükle, yün kumaş pozitif (+) Ebonit çubuk Cam çubuk
yükle yüklenmiş olur.

c Cam çubuk ipek kumaşa sürtündüğünde cam çubuktaki negatif yükler kumaşa geçer böylece
cam çubuk pozitif (+) yükle, ipek kumaş negatif yükle (-) yüklenmiş olur.