Page 25 - tyt_cografya_konsensus_soru
P. 25

Yer Kürenin Yapısı ve İç Kuvvetler                                                    Test - 31

           1.   Yerkürenin iç yapısıyla ilgili öğrencilerin yaptığı araştır-  4.   Dağ
               malar aşağıdaki gibidir.                               Plato
                                                                                       Ova
               Seçil    :  Yoğunluğu, kalınlığı ve sıcaklığı en fazla olan
                                                                                     3
                      katmandır. Yapısında yüksek oranda demir ve   Yer kabuğu  Sial (2,7 gr/cm )  Okyanus
                      nikel bulunur.                                                  Sima (3,0 gr/cm )
                                                                                                3
               Burçin :  Ortalama kalınlığı 35 km olup farklı özellikteki
                                                                                           3
                     kayaçlardan oluşan bu küreye litosfer ya da taş         Üst manto (3,5 gr/cm )
                     küre adı da verilir.
               Seçkin :  Dünya'nın toplam hacminin % 84'lük kısmını
                      oluşturur. Yer kabuğunda meydana gelen tek-     Yukarıda yer kabuğundan verilen kesite bakarak
                      tonik olaylar kaynağını buradan alır.    aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
                                                               A) Sial ve sima tabakalarından oluşur.
               Buna göre öğrencilerin bilgi verdikleri yer katmanla-
               rı aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?  B) Sial sürekli olmayıp deniz ve okyanus altlarında ke-
                                                                  sintiye uğrar.
                     Seçil        Burçin       Seçkin
                                                               C) Sima karalar altında ince, deniz ve okyanus altların-
               A)  Yer kabuğu   Manto        Çekirdek             da kalındır.
               B)  Çekirdek     Manto        Yer kabuğu
                                                               D) Sial her yerde aynı kalınlığa sahiptir.
               C) Manto         Yer kabuğu   Çekirdek
                                                               E) Sima sürekli bir tabaka olup kesintiye uğramaz.
               D) Yer kabuğu    Çekirdek     Manto        YAYINEVİ
               E)  Çekirdek     Yer kabuğu   Manto



           2.   I.  Yer kabuğu ile çekirdek arasındaki katmandır.
                II.  Burada meydana gelen konveksiyonel akıntılar dep-
                  rem, volkanizma gibi iç kuvvetleri oluşturur.  5.   Coğrafya öğretmeni yerkürenin yapısı konusunu anlatır-
               III.  Yer kabuğuna yakın üst kısmındaki akışkan kısmına   ken konu ile ilgili aşağıdaki doğru (D) - yanlış (Y) etkinli-
                  magma adı verilir.                           ğini hazırlamıştır.
               Yukarıda manto tabakası ile ilgili verilenlerden han-                              D   Y
               gileri doğrudur?                                     Yer kabuğu, manto ve çekirdekten
                                                                 I.
                                               C) I ve II
                               B) Yalnız III
               A) Yalnız I    EDİTÖR                                oluşur.
                                                                    Yeryüzünden yerin merkezine doğru
                     D) II ve III      E) I, II ve III           II.
                                                                    gidildikçe sıcaklık ve basınç artar.
                                                                    Yoğunluğu en fazla olan küre yer ka-
           3.   Yerin iç yapısı hakkında;                        III.
                                                                    buğudur.
                I.  fosiller,
                                                                    Deprem, volkanizma gibi iç kuvvetler
                II.  tortul kayaçlar,                            IV.
                                                                    enerjisini çekirdekten alırlar.
               III.  deprem dalgaları,                              Yer kabuğu taşlarla kaplı olduğu için
                                                                 V.
               IV .  volkanik kayaçlar                              taş küre adı da verilir.
               yukarıdakilerden hangileri bilgi vermez?        Bu  etkinlikteki  tüm  bilgileri  uygun  olarak  işaretle-
               A) I ve II      B) I ve III     C) II ve III    yen bir öğrenci D sütununa kaç tane işaret koyar?
                     D) I ve IV       E) III ve IV             A) 1     B) 2    C) 3     D) 4      E) 5


           YERİN YAPISI VE OLUŞUM SÜRECİ                   a) Yer kabuğu
           Dünya'nın Güneş'ten kızgın gaz kütleleri (Nebula) hâlinde koptuğu daha sonra   Yeryüzünden ortalama 33 km derinliğe kadar olan  Yoğ. gr/cm 3  Deniz  Litosfer Kara  Sıc °C
           soğuyarak katılaştığı kabul edilmektedir. Buna Big Bang (Büyük Patlama) teorisi   Dünya'nın dış kısmına denir. Buraya litosfer (Taş   5  60 km  1200
           adı verilmektedir. Yerkürenin yapısıyla ilgili en iyi bilgiyi depremler vermekle bir-  küre) adıda verilir. Yerkabuğu sial ve sima adı   6  Manto
           likte volkanizma, kayaçlar ve madenlerden de yararlanılmaktadır.  verilen iki ayrı tabakadan oluşur.  3500
                                                                                         10       2900 km
           Yerin Katmanları                                Sial: Silisyum ve alüminyum bileşiklerinden olu-  Çekirdek  4000
           Yerküre; yer kabuğu, manto ve çekirdek olmak üzere üç katmandan oluşmakta-  şur, kıtasal kabuk adı da verilir. Sial, kıta altların-  13  5000
           dır. Yeryüzünden yerin merkezine doğru gidildikçe sıcaklık, yoğunluk ve basınç   da kalın, deniz ve okyanus altlarında incedir. Sü-  6376 km
           artış gösterir.                                 rekli bir tabaka olmayıp yer yer kesintiye uğrar.
                                                                                                          65
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30