Page 25 - tyt_cografya_konsensus_soru
P. 25
Yer Kürenin Yapısı ve İç Kuvvetler Test - 31
1. Yerkürenin iç yapısıyla ilgili öğrencilerin yaptığı araştır- 4. Dağ
malar aşağıdaki gibidir. Plato
Ova
Seçil : Yoğunluğu, kalınlığı ve sıcaklığı en fazla olan
3
katmandır. Yapısında yüksek oranda demir ve Yer kabuğu Sial (2,7 gr/cm ) Okyanus
nikel bulunur. Sima (3,0 gr/cm )
3
Burçin : Ortalama kalınlığı 35 km olup farklı özellikteki
3
kayaçlardan oluşan bu küreye litosfer ya da taş Üst manto (3,5 gr/cm )
küre adı da verilir.
Seçkin : Dünya'nın toplam hacminin % 84'lük kısmını
oluşturur. Yer kabuğunda meydana gelen tek- Yukarıda yer kabuğundan verilen kesite bakarak
tonik olaylar kaynağını buradan alır. aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Sial ve sima tabakalarından oluşur.
Buna göre öğrencilerin bilgi verdikleri yer katmanla-
rı aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? B) Sial sürekli olmayıp deniz ve okyanus altlarında ke-
sintiye uğrar.
Seçil Burçin Seçkin
C) Sima karalar altında ince, deniz ve okyanus altların-
A) Yer kabuğu Manto Çekirdek da kalındır.
B) Çekirdek Manto Yer kabuğu
D) Sial her yerde aynı kalınlığa sahiptir.
C) Manto Yer kabuğu Çekirdek
E) Sima sürekli bir tabaka olup kesintiye uğramaz.
D) Yer kabuğu Çekirdek Manto YAYINEVİ
E) Çekirdek Yer kabuğu Manto
2. I. Yer kabuğu ile çekirdek arasındaki katmandır.
II. Burada meydana gelen konveksiyonel akıntılar dep-
rem, volkanizma gibi iç kuvvetleri oluşturur. 5. Coğrafya öğretmeni yerkürenin yapısı konusunu anlatır-
III. Yer kabuğuna yakın üst kısmındaki akışkan kısmına ken konu ile ilgili aşağıdaki doğru (D) - yanlış (Y) etkinli-
magma adı verilir. ğini hazırlamıştır.
Yukarıda manto tabakası ile ilgili verilenlerden han- D Y
gileri doğrudur? Yer kabuğu, manto ve çekirdekten
I.
C) I ve II
B) Yalnız III
A) Yalnız I EDİTÖR oluşur.
Yeryüzünden yerin merkezine doğru
D) II ve III E) I, II ve III II.
gidildikçe sıcaklık ve basınç artar.
Yoğunluğu en fazla olan küre yer ka-
3. Yerin iç yapısı hakkında; III.
buğudur.
I. fosiller,
Deprem, volkanizma gibi iç kuvvetler
II. tortul kayaçlar, IV.
enerjisini çekirdekten alırlar.
III. deprem dalgaları, Yer kabuğu taşlarla kaplı olduğu için
V.
IV . volkanik kayaçlar taş küre adı da verilir.
yukarıdakilerden hangileri bilgi vermez? Bu etkinlikteki tüm bilgileri uygun olarak işaretle-
A) I ve II B) I ve III C) II ve III yen bir öğrenci D sütununa kaç tane işaret koyar?
D) I ve IV E) III ve IV A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
YERİN YAPISI VE OLUŞUM SÜRECİ a) Yer kabuğu
Dünya'nın Güneş'ten kızgın gaz kütleleri (Nebula) hâlinde koptuğu daha sonra Yeryüzünden ortalama 33 km derinliğe kadar olan Yoğ. gr/cm 3 Deniz Litosfer Kara Sıc °C
soğuyarak katılaştığı kabul edilmektedir. Buna Big Bang (Büyük Patlama) teorisi Dünya'nın dış kısmına denir. Buraya litosfer (Taş 5 60 km 1200
adı verilmektedir. Yerkürenin yapısıyla ilgili en iyi bilgiyi depremler vermekle bir- küre) adıda verilir. Yerkabuğu sial ve sima adı 6 Manto
likte volkanizma, kayaçlar ve madenlerden de yararlanılmaktadır. verilen iki ayrı tabakadan oluşur. 3500
10 2900 km
Yerin Katmanları Sial: Silisyum ve alüminyum bileşiklerinden olu- Çekirdek 4000
Yerküre; yer kabuğu, manto ve çekirdek olmak üzere üç katmandan oluşmakta- şur, kıtasal kabuk adı da verilir. Sial, kıta altların- 13 5000
dır. Yeryüzünden yerin merkezine doğru gidildikçe sıcaklık, yoğunluk ve basınç da kalın, deniz ve okyanus altlarında incedir. Sü- 6376 km
artış gösterir. rekli bir tabaka olmayıp yer yer kesintiye uğrar.
65