Page 39 - 11-sinif-edebiyat-ozetli-lezzetli-soru-bankasi-22

[ ANLAMA DAYALI ANLATIM BOZUKLUKLARI ] 131

15 Bir sözcüğün cümlede kullanıldığı yere göre 17 Aşağıda verilen cümlelerde yer alan
cümleye kattığı anlam değişir ve bu durum anlatım bozuklukları nedenlerine göre
anlatım bozukluğuna neden olabilir. ikişerli gruplandırılırsa hangi cümle dı-
şarıda kalır?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu
açıklamaya uygun bir örnek vardır? A) Yetkililer henüz okulların durumuyla ilgili
bir açıklama yapmadı hâlâ.
A) Botanik bahçede dikkatimi en çok ley-
laklar çekti. B) Tam altı yıla yakın bir zaman geçti an-
cak inşaat bitmedi
B) Gün, akşama doğru ilerlerken nihayet
bir keklik avlayabilmişti. C) Aynur fazla güneşte kaldığı için bayılmış
C) Bazı çocuklar kasabanın girişindeki boş D) Annesinden izin alınca bilgisayarı çabu-
alanda top oynuyordu. cak açıverdi.
D) Eve gelince çok televizyon başında kalı- E) Çok ayakta duran kişilerde ilerleyen
yor, ders çalışmıyordu. yaşlarda çeşitli rahatsızlıklar ortaya çı-
kıyor.
E) Yeni kitabınız okurlarınızla ne zaman
buluşacak?

16 Bir olay ya da durumu anlatan, kalıplaşmış 18 Senin anlatıkların-
sözler olan deyimlerin cümlenin anlamına Bildiğim ve bilme- dan hareketle bilme-
uygun olarak kullanılmaması anlatım bozuk- diğim her şeyi sana diklerimi öğrenmek
luğuna yol açar. öğretmek istiyorum. istiyorum.

Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden
hangisinde deyimlerin yanlış anlamda
kullanılmasından kaynaklanan bir anla-
tım bozukluğu yoktur?

A) Başından büyük bir işe kalkıştığına göre
gayet cesaretli bir insan olmalı. Yukarıdaki diyalogda yer alan anlatım
B) Olayın ciddiyetini anlayınca yüreğine su bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden
serpildi. hangisidir?
C) Bu işi yapmayı hiç istemediği için kendi-
ni naza çekiyordu. A) Sözcüklerin sıralamasındaki yanlışlık
B) Yapısı bozuk sözcüklerin kullanımı
D) Ailesinin beklediği başarıdan fazlasını
elde edince herkesin gözünde tuz biber C) Sözcükleri yanlış anlamda kullanma
eken kişi oldu. D) Mantık yanlışlığı
E) Dumanı üstünde o meşhur yemeği geti- E) Birbiriyle karıştırılan sözcüklerin kulla-
rince “Hepinizin ağzına sağlık.” dedi. nımı

› Savaşın yaşandığı o zor günlerde yiyecek bir lokma ek- Bu cümlede tamlayan söylenmediği için “onun yüzünü bile görmek
meğimiz, hatta yemeğimiz bile yoktu. istemiyorum” ve “senin yüzünü bile görmek istemiyorum” şeklinde
“Yemek” kavramı “yiyecek bir lokma ekmek” kavramından daha iki farklı anlam çıkmaktadır.
genel bir anlam taşır. Buna göre bu iki kavramın önem derecesine Sözcükleri Yanlış Anlamda Kullanma
göre sıralanması gerekir. y Düzgün bir anlatımda sözcüklerin cümle içinde hangi anlam-
Anlam Belirsizliği da kullanılmış olduğu kesin olarak bellidir. Sözcükler anlatıcı-
Bazı cümlelerde hem kişi bakımından hem de cümlenin kurulu- nın aktarmak istediği duygu ya da düşünceyle uyumlu değil-
şundan dolayı anlam belirsizliği ortaya çıkabilir. se sözcük yanlış anlamda kullanılmış demektir.
› Bu olaydan sonra yüzünü bile görmek istemiyorum.

EDİTÖR YAYINEVİ