Page 43 - 7-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli-22

KÜTLE VE AĞIRLIK ILIŞKISI
KÜTLE VE AĞIRLIK ILIŞKISI 3. ÜNITE 325
AĞIRLIK VE AĞIRLIĞIN ÖLÇÜMÜ • Bir cisim, kütlesi Dünya’nın kütlesinden küçük olan
• Kütleye etki eden yer çekimi kuvvetine ağırlık denir. başka bir gezegene götürülürse o gezegen daha az
çekim kuvveti uygulayacağı için cismin ağırlığı daha
• Ağırlık “G” ile gösterilir. az olur.
• Ağırlığın birimi Newton'dur. • Örneğin; Dünya’da 10 N olan bir cismin ağırlığı, Jüpi-

• Newton “N” ile gösterilir. ter’de çekim kuvveti daha fazla olduğundan 25,4 N,
• Ağırlık dinamometre ile ölçülür. Venüs’te çekim kuvveti daha az olduğundan 9,1 N’dur.
• Bir cismin ağırlığı Dünya'nın her noktasında AĞIRLIK - DÜNYA’NIN MERKEZINE OLAN
aynı değildir. UZAKLIĞI
• Deniz seviyesinden yukarı doğru çıkıldıkça • Dünya kutuplardan basık, Ekva-
cismin ağırlığı azalır. tor'dan şişkin olduğu için kutuplar
Dünya merkezine Ekvator’dan
daha yakındır.
200 N
• Bu durum ağırlığın kutuplarda
205 N
daha fazla olmasını sağlar. Bu
nedenle de kutuplardan Ekvator'a gidildikçe ağırlık
azalır. Ağırlık Dünya'nın merkezinde sıfırdır.

AĞIRLIK - CISMIN KÜTLESI
• Bir cismin kütlesi ne kadar büyükse ağırlığı da o kadar
KÜTLE büyük olur. Ay’ın çekim kuvveti Dünya’nın çekim kuv-
• Masadaki kalemi elimize alıp yere doğru bıraktığımız- vetinin 1/6’i kadardır.
da aşağıya doğru hareket ettiğini gözlemleriz. Peki bu
cismin aşağıya doğru hareket etmesinin nedeni ne
olabilir?
• Dünya, üzerindeki tüm maddeleri merkezine doğru Cisim Ay'da
çeker. 10N
• Dünya ile maddeler arasında gerçekleşen bu çekime Cisim Dünya'da 60N

yer çekimi kuvveti denir.
• Bir cismin değişmeyen madde miktarına kütle adı ve- • Dünya'da 60 N'luk bir cisim Ay'da 10 N olarak ölçülür.

rilir. • Uzaydaki cisimlere çekim kuvveti etki etmez.
• Kütle birimi gram (g), kilogram (kg) veya tondur. • Bu yüzden uzayda ağırlık sıfırdır.
• Kütle eşit kollu terazi ile ölçülür. Kütle “m” ile gösterilir.

KÜTLE VE AĞIRLIK ARASINDAKI
FARKLAR

Kütle Ağırlık
Cismin değişmeyen mad- Kütleye etki eden çekim
de miktarıdır. kuvvetidir.
Bulunduğu ortama göre Bulunduğu ortama göre
değişmez. değişebilir.
AĞIRLIK - GEZEGENIN KÜTLESI (Her yerde aynıdır.)
• Bir cisim kütlesi Dünya’nın kütlesinden büyük olan bir Eşit kollu terazi ile ölçülür. Dinamometre ile ölçülür.
gezegene götürülürse o gezegen daha fazla çekim Birimi kilogramdır. Birimi Newton’dur.
kuvveti uygulayacağı için cismin ağırlığı daha fazla
olur. Bir kuvvet çeşidi değildir. Bir kuvvet çeşididir.

EDİTÖR YAYINEVİ