Page 17 - 9-sinif-protokol-fizik-22

KUVVET - NEWTON'IN HAREKET YASALARI TEST - 4 61

NEWTON'IN HAREKET YASALARI Ağırlık ve Yer Çekimi Kuvveti: Yerin cisimlere uyguladığı çekme kuv-
vetine ağırlık (G) denir. Söz konusu kuvvet Dünya üzerinde bulunan
1. Dengelenmiş Kuvvetlerin Etkisindeki Cisimlerin bir cisme etki ediyorsa bu kuvvete de yer çekimi kuvveti denir.
Hareket Durumları (Eylemsizlik Prensibi): Ağırlık vektörel bir büyüklüktür ve birimi Newton'dır.
Eylemsizlik, cisimlerin kütlelerinden dolayı hareket durumlarını Yerin çekim alanı ve yer çekimi ivmesi (Ág) her gezegende birbirinden
değiştirmeye yönelik etkilere karşı koymasıdır. farklı değerler alır.

2. Kuvvet, İvme ve Kütle Kavramları Yer çekimi ivmesi g olan bir gezegende m kütleli bir cismin ağırlığı;
Arasındaki İlişki (Dinamiğin Temel Prensipleri) G = Ám . g ifadesi ile hesaplanır.
Cisim üzerine etkiyen net kuvvet sıfırdan farklı ise cisim bileşke
kuvvet doğrultusunda ivmeli hareket yapar. İvmenin (a) yönü 3� Etki - Tepki Kuvvetleri (Etki-Tepki Prensibi)
bileşke kuvvet yönü ile aynıdır. Bir cisim, ikinci bir cisim üzerinde kuvvet uyguladığında ikinci
Sürtünmesiz yatay düzlemdeki m kütleli cisme F kuvveti uygu- cisimde birinci cisme zıt yönlü bir tepki kuvveti uygular. Etki-tepki
→
→
landığında a ivmesi kazanıyorsa F = m. a olur. Kuvvet iki kat kuvvetleri farklı cisimler üzerinde meydana gelir.
artınca aynı cismin ivmesi de iki kat artar ve 2a olur. Cisme
uygulanan net kuvvet ve cismin bu kuvvet etkisiyle kazandığı ivme N (tepki)
arasındaki değişim grafiği aşağıdaki gibidir.

Net Kuvvet (N)
Kuvvet - İvme grafiğinin Yatay
2F eğiminden
N (etki)
F
F Eğim = = 2F = sabit = m Etki kuvvetine ÁN, tepki kuvvetine ÁN' dersek; ÁN = - ÁN' eşitliği yazılır.
a 2a
İvme (m/s) elde edilir. Etki kuvveti ile tepki kuvveti aynı doğrultulu, zıt yönlü ve eşit
a 2a
büyüklükte iki vektördür.

1. Bir yakıt istasyonundan petrol alan tanker aniden 2. f (N)
gaza basıyor ve harekete geçiyor. s

10
m = 2 kg
8
F
F (N)
10
Şekil I Şekil II
Şekil I'de sürtünmeli yatay zemin üzerinde duran
2 kg kütleli cismin uygulanan kuvvet ve sürtünme
Buna göre tankerin kasasındaki petrolün görü- kuvveti grafiği Şekil II'deki gibidir.
nümü aşağıdakilerden hangisi gibi olur? Buna göre;

I. Statik sürtünme katsayısı 0,5'tir.
A) B)
II. Kinetik sürtünme katsayısı 0,4'tür.
III. Cisme 16N büyüklüğünde kuvvet uygulanınca
2
C) D) cismin ivmesi 4 m/s olur.
2
yargılarından hangileri doğrudur? (g = 10 m/s )
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
E)
D) II ve III E) I, II ve III
DATA YAYINLARI