Page 92 - tyt-polislik-soru-22
P. 92
426 XX. YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI DEVLETİ VE DÜNYA
5 Birinci Dünya Savaşı’nda İtilaf Devletleri’nin yanında 7 İtilaf Devletleri, Paris Barış Konferansı’na Ermeni-
savaşa katılan ABD Başkanı Wilson Avrupa’daki leri, Yunanlıları, ve Arapları davet ederek Osmanlı
devletlerin siyasal, sosyal ve ekonomik durumlarını topraklarında çoğunlukta olduklarını iddia ettikleri
dikkate alarak kendi adını verdiği on dört maddelik bölgelerde haklarını savunmalarını istemişlerdir.
bir bildiriyi dünya kamuoyuna duyurdu. Bu bildiride; İtilaf Devletleri’nin bu tutumu;
galip devletlerin topraklarını genişletmeyeceklerini, I. azınlıkların iddialarından yaralanarak işgalleri
milletlerin kendi geleceklerine kendilerinin karar hızlandırma,
verecekleri, yenilen devletlerin savaş tazminatı
ödemeyecekleri ve dünya barışını sağlayacak bir II. işgallerine hukuki gerekçeler oluşturma,
teşkilatın kurulacağına dair maddeler yer almıştır. III. Osmanlı topraklarını parçalama
Buna göre Wilson İlkeleri ile ilgili aşağıdakilerden amaçlarından hangileriyle açıklanabilir?
hangisi söylenemez?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
A) Savaşa katılmış devletlerin savaşın sona erme-
siyle birlikte uymaları gereken kurallar tespit D) I ve III E) I,II ve III
edilmiştir.
B) Yenen devletlerin güçlendirilmesinin önüne
geçilmiştir.
8 “Çanakkale Savaşı Osmanlı Devleti’nin İtilaf Dev-
C) Barış içinde yeni bir dünya kurmanın önemi letleri’ne kesin üstünlük sağlayarak I. Dünya Sava-
vurgulanmıştır.
şı’nın kaderini değiştirdiği savaştır.” diyen bir
D) Çok uluslu yapılar korunmaya çalışılmıştır.
tarihçi bu yargısına;
E) Dünyadaki devletleri ilgilendiren hükümlere yer
verilmiştir. I. Rusya’da Bolşevik İhtilali’nin çıkmasıyla Rus-
ya’nın savaştan çekilmesine zemin oluşturması,
II. savaşın süresini uzatması,
III. binlerce insanın hayatını kaybetmesi
gelişmelerinden hangilerini kanıt olarak göster-
miştir?
6 İtilaf Devletleri Çanakkale Cephesi’ni açarken; A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
İstanbul’u alarak Osmanlı Devleti’ni saf dışı bırak- D) I ve II E) I, II ve III
mak, yıllardır sürdürdükleri “Şark Meselesi” dedik-
leri doğu sorununu çözmek, Boğazlar üzerinden
Rusya’ya gerekli olan silah, cephane ve malzeme
göndermeyi planlamışlardı. Böylece yapılacak yar- 9 I. Dünya Savaşı’ndan sonra İtilaf Devletleri, yeni-
dım sayesinde Rusya savaşa devam edecek ve len devletlerle yaptıkları ateşkes antlaşmaların-
dan hemen sonra barış antlaşmaları imzalarken,
Almanya iki ateş arasına alınacaktı. Osmanlı Devleti ile yapılacak olan barış antlaşma-
İtilaf Devletleri’nin bu planları aşağıdakilerden sını sonraya bırakmışlardır.
hangisine bir kanıt olarak gösterilebilir? Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden han-
A) Çanakkale Cephesi I. Dünya Savaşı’nın dönüm gisidir?
noktası olarak görülmüştür. A) İtilaf Devletleri’nin Wilson İlkelerine uygun dav-
B) İtilaf Devletleri Osmanlı Devleti’ni tehdit ederek ranmak istemeleri
antlaşma yapmaya zorlamıştır. B) Türk halkının bağımsızlık mücadelesine başla-
ması
C) İngiliz sömürgeleri Çanakkale Cephesi’nde
Osmanlı’ya karşı savaşmışlardır. C) İtilaf Devletleri’nin, Osmanlı toprak paylaşımı
konusunda anlaşmazlığa düşmesi
D) Osmanlı Devleti Çanakkale Savaşı için cihat D) İtilaf Devletlerinin Türk ulusuna, kendi kaderini
çağrısında bulunmuştur. tayin etme hakkı tanıması
E) İngiltere Balkan devletlerini yanında savaşa E) Azınlıkların, Osmanlı Devleti ile yapılacak olan
çekmeye çalışmıştır. barış antlaşmasına karşı çıkması
EDİTÖR YAYINEVİ