Page 22 - Adalet Bakanlığı Yazı İşleri Konu Anlatımlı

5235 SAYILI ADLÎ YARGI İLK DERECE

MAHKEMELERİ İLE BÖLGE ADLİYE 17.

MAHKEMELERİNİN KURULUŞ, GÖREV ÜNİTE

VE YETKİLERİ HAKKINDA KANUN

DATA YAYINLARI
1. İflas, iflasın kaldırılması, iflasın kapatılması, konkor-
BİRİNCİ KISIM dato ve yeniden yapılandırmadan kaynaklanan iş ve
Genel Hükümler davalara,
2. 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret
Amaç ve kapsam: –Madde 1 Kanununda hâkimin kesin olarak karara bağlayacağı
işler ile davalara,
Bu Kanun, adlî yargı ilk derece mahkemeleri ile bölge
adliye mahkemelerinin kuruluş, görev ve yetkilerini 3. Şirketler ve kooperatifler hukukundan kaynaklanan
düzenler. genel kurul kararlarının iptali ve butlanına ilişkin dava-
lara, yönetim organları ve denetim organları aleyhine
İlk derece mahkemeleri: –Madde 2 açılacak sorumluluk davalarına, organların azline ve
Adlî yargı ilk derece mahkemeleri, hukuk ve ceza geçici organ atanmasına ilişkin davalara, fesih, infisah
mahkemeleridir. ve tasfiyeye yönelik davalara,
4. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri
Bölge adliye mahkemeleri: –Madde 3 Kanununa ve 21/6/2001 tarihli ve 4686 sayılı
Milletlerarası Tahkim Kanununa göre yapılan tahkim
Adlî yargı ikinci derece mahkemeleri, bölge adliye
mahkemeleridir. yargılamasında; tahkim şartına ilişkin itirazlara, hakem-
lerin seçimi ve reddine yönelik davalar ile yabancı
hakem kararlarının tanıma ve tenfizine yönelik davalara,
İKİNCİ KISIM ilişkin tüm yargılama safhaları, bir başkan ve iki üye
Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile toplanacak heyetçe yürütülür ve sonuçlandırılır. (Ek
cümle:22/7/2020-7251/54 md.) Bu iş ve davalarda mah-
BİRİNCİ BÖLÜM keme başkanı, belirli bazı tahkikat işlemlerini yapmak
Hukuk Mahkemeleri üzere üyelerden birini naip hâkim olarak görevlendi-
rebilir. Heyet hâlinde bakılacak davalarla ilgili olmak
üzere, dava açılmadan önce veya açıldıktan sonra talep
Hukuk mahkemeleri: –Madde 4
edilen ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbirler de heyet tara-
Hukuk mahkemeleri, sulh hukuk ve asliye hukuk fından incelenir ve karara bağlanır. Bu fıkrada belirtilen
mahkemeleri ile özel kanunlarla kurulan diğer hukuk dava ve işler dışında kalan uyuşmazlıklar mahkeme
mahkemeleridir. hâkimlerinden biri tarafından görülür ve karara bağ-
lanır. Başkan ve üye hâkimler arasında dağılıma ilişkin
Hukuk mahkemelerinin kuruluşu: –Madde 5 esaslar, işlerde denge sağlanacak biçimde mahkeme
başkanı tarafından önceden tespit edilir. (Ek cümle:
Hukuk mahkemeleri, her il merkezi ile bölgelerin coğrafî 28/3/2023-7445/15 md.) Bu fıkrada belirtilen parasal sınır,
durumları ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak belir- 6100 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci fıkra-
lenen ilçelerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun sına göre artırılır.
olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca kurulur.
Özel kanunlarla kurulan diğer hukuk mahkemelerinin
(Değişik ikinci fıkra: 18/6/2014–6545/45 md.) Sulh hukuk kuruluşuna ilişkin hükümler saklıdır.
ve asliye hukuk mahkemeleri tek hâkimlidir.
(Değişik beşinci fıkra:17/4/2013–6460/10 md.) İş duru-
(Mülga fıkra: 9/2/2011-6110/13 md.; Yeniden düzenleme:
18/6/2014–6545/45 md.) Asliye ticaret mahkemesi kurulan munun gerekli kıldığı yerlerde hukuk mahkemelerinin
yerlerde bu mahkemelerde bir başkan ile yeteri kadar birden fazla dairesi oluşturulabilir. Bu daireler numara-
üye bulunur. Konusu parayla ölçülebilen uyuşmazlık- landırılır. Özel kanunlarda başkaca hüküm bulunmadığı
larda dava değeri bir milyon Türk lirasının üzerinde takdirde, ihtisaslaşmanın sağlanması amacıyla, gelen
olan dava ve işler ile dava değerine bakılmaksızın; işlerin yoğunluğu ve niteliği dikkate alınarak, daireler
arasındaki iş dağılımı Hâkimler ve Savcılar Yüksek
Kurulu tarafından belirlenebilir. Bu kararlar Resmî