Page 39 - 2024 EKPSS GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR KONU ANLATIMLI EDİTÖR

BÖLÜM 5 YÜRÜTME

CUMHURBAŞKANI

CUMHURBAŞKANLIĞINA ADAYLIK CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ
EDİTÖR YAYINLARI
• Cumhurbaşkanı 40 yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yap- • Cumhurbaşkanlığı seçimi en çok 2 turda genel oyla yapılır.
mış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları • 1. turda geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday, Cum-
arasından, doğrudan halk tarafından seçilir. hurbaşkanı seçilir.
• Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıldır; bir kimse, en fazla • Bu turda oylamada çoğunluk sağlanamazsa bu oylamayı
iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir. izleyen ikinci pazar günü 2. tur için oylama yapılır.
• Ancak Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafın- • 2. turda, 1. turda en çok oy almış iki aday katılır ve geçerli
dan seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde Cum- oyların çoğunluğunu alan aday, Cumhurbaşkanı seçilir.
hurbaşkanı bir defa daha aday olabilir. •
• Cumhurbaşkanlığına; siyasi parti grupları, en son yapılan 2. tura katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya
herhangi bir sebeple seçime katılamaması halinde; ikinci
genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya bir- oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre
likte en az yüzde beşini almış olan siyasi partiler ile en az yüz ikame edilmesi suretiyle yapılır.
bin seçmen aday gösterebilir.
• Her siyasi parti veya parti grubu ancak bir aday için başvu- • Örneğin; birinci oylamadaki aday sıralamasında 2. adayın
ölmesiyle 3. aday ölen adayın yerini alır. Yani 3. aday artık
ruda bulunabilecektir. 2. adaydır.
• Bir kişiyi birden fazla siyasi parti grubu veya siyasi parti aday
gösterebilir. • 2. turda tek adayın kalması halinde bu oylama referandum
şeklinde yapılır. Aday, geçerli oyların salt çoğunluğunu
• Cumhurbaşkanlığına aday gösterilmek kişinin yazılı muvafa- aldığı takdirde cumhurbaşkanı seçilir.
katına bağlıdır.
• Oylamada adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması
÷ NOT halinde kesin sonuçların ilanından sonra gelen 45. günü
• Bir kimse hem milletvekilliğine hem de Cumhurbaşkanlı- takip eden ilk pazar günü sadece Cumhurbaşkanı seçimi
ğına aday olamaz, aday gösterilemez. yapılır.
• Cumhurbaşkanı seçilen milletvekilinin TBMM üyeliği sona • Cumhurbaşkanlığı seçimi, bir önceki seçim tarihinden itiba-
erer ancak varsa parti ile ilişiği kesilmez. ren 5 yılın dolmasından önceki son pazar günü yapılır.

CUMHURBAŞKANININ GÖREV VE YETKİLERİ
• Cumhurbaşkanı devletin başıdır, yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı’na aittir.
• Cumhurbaşkanı, devlet başkanı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyeti’ni ve Türk milletinin birliğini temsil eder; anayasanın uygulanmasını,
devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin eder.
• Gerekli gördüğü takdirde, yasama yılının ilk günü Türkiye Büyük Millet Meclisinde açılış konuşmasını yapar.
• Ülkenin iç ve dış siyaseti hakkında Meclise mesaj verir.
• Kanunları yayımlar. Kanunları tekrar görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisine geri gönderir.
• Kanunların, Türkiye Büyük Millet Meclisi iç tüzüğünün tümünün veya belirli hükümlerinin anayasaya şekil veya esas bakımından
aykırı oldukları gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine iptal davası açar.
• Cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atar ve görevlerine son verir.
• Üst kademe kamu yöneticilerini atar, görevlerine son verir ve bunların atanmalarına ilişkin usul ve esasları Cumhurbaşkanlığı
kararnamesiyle düzenler.
• Yabancı devletlere Türkiye Cumhuriyeti’nin temsilcilerini gönderir, Türkiye Cumhuriyeti’ne gönderilecek yabancı devlet temsilci-
lerini kabul eder.
• Milletlerarası antlaşmaları onaylar ve yayımlar.
• Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları gerekli gördüğü takdirde halk oyuna sunar.

702