Page 6 - 2024 KPSS VATANDAŞLIK KONU ANLATIMLI - DATA YAYINLARI
P. 6
ANAYASAL KAVRAMLAR VE BÖLÜM
TÜRK ANAYASA TARİHİ 2
DEVLET KAVRAMI
Sınırları belli bir toprak parçası üzerinde yaşayan ve üstün bir otoriteye bağlı insan topluluklarının oluşturduğu siyasal ve hukuksal
bütünlüğe devlet denir. Devleti oluşturan unsurlar üçe ayrılır:
Halk (Millet): Devlet otoritesinin yönettiği, birbirlerine birtakım bağlarla bağlanmış insanlardan oluşan topluluğa denir�
Ülke (Toprak): Devletin, üzerinde egemenlik kurduğu toprak parçasına denir�
DATA YAYINLARI
İktidar (Egemenlik): Halk ve ülke üzerinde egemenlik hakkını kullanan otoriteye denir�
DEVLET BİÇİMLERİ
Egemenliğin Kaynağına Hukuki Yapılarına
Göre Devletler Göre Devletler
Monarşi Tek Yapılı Devlet
Devlet başkanlığının soya bağlı olarak değiştiği, bütün Bölgeli Devlet: Ülkenin bölünmez bütünlüğünü koru-
gücün tek bir hükümdarda toplandığı yönetim şekli ve manın yanında milletlerin özerkliğini tanıyan devlettir�
devlet biçimidir� Örneğin; İspanya, İtalya, Birleşik Krallık�
Mutlak Monarşi: Tüm iktidar tek kişinin elindedir� Bu Üniter Devlet: Devletin ülke, millet ve egemenlik unsur-
kişi devleti tek başına yönetir� Örneğin; Vatikan� ları ile yasama, yürütme ve yargı organları bakımın-
Meşruti Monarşi: Hükümdar yetkilerinin yazılı bir dan teklik özelliği gösterdiği devlet biçimidir� Örneğin;
anayasa ile sınırlandırıldığı yönetim şeklidir� Meşruti Türkiye, Fransa, Norveç�
monarşilerde hükümdarın yanında, devlet iktidarını
onunla paylaşan bir parlamento vardır� Örneğin; İsveç� Birleşik (Karma) Devlet
Birden çok devletin bir araya gelmesiyle oluşmuş dev-
Cumhuriyet let biçimidir�
Egemenliğin tek bir kişiye değil toplumun tümüne ait
olduğu, egemenliğin halktan kaynaklandığı ve dev- Federasyon: İç işlerinde serbest, dış işlerinde birbirine
let başkanının göreve seçimle geldiği devlet biçimidir� bağlı, ortak çıkarları gerçekleştirmek amacıyla ortak
Örneğin; Türkiye, Sudan, Arjantin� anayasa çerçevesinde birleşmiş devlet biçimidir� Fede-
rasyonu oluşturan devletlerin her birine federe devlet
(eyalet), federe devletlerin tümünün birleşerek oluş-
Oligarşi
turduğu devlete ise federal devlet denir� Örneğin; ABD,
Egemenliğin bir grup ya da zümre tarafından kullanıl- Almanya, Kanada, Avusturya, Rusya, Avustralya�
dığı devlet biçimidir� Örneğin; Suriye, Küba, Cezayir�
Konfederasyon: İki veya daha çok devletin uluslara-
Teokratik Devlet rası hukuki kişiliklerini korumak, özellikle ortak bir
savunma sağlamak amacıyla bir araya geldikleri dev-
Egemenliğin kaynağını dine dayandıran devlet biçimi- let biçimidir� Bu devletler iç ve dış ilişkilerinde özerktir-
dir� Örneğin; İran, Suudi Arabistan, Vatikan� ler�
Data Yayınları / KPSS Vatandaşlık 35
