Page 112 - 10_tum_dersler_beceri_temelli

262 test 01 Kazanım Soruları DÜNYA’NIN TEKTONİK OLUŞUMU VE DEĞİŞİMİ —
JEOLOJİK ZAMANLAR
6. 8. Türkiye arazisi, yer kabuğunun çok hareketli 9. Farklı özellikteki kayaçlardan oluşan yer ka-
I. Ülke genelinde linyit yataklarının yaygın olduğu alanlardan biridir. Afrika Levhası yıl- buğuna taş küre adı verilir. Yoğunluğu, sı-
EDİTÖR YAYINEVİ
olması da 9 mm, Arabistan Levhası ise yılda 19 mm caklığı ve kalınlığı diğer katmanlardan daha
II. Akarsuların denge profiline ulaşmaması hızla Avrasya Levhası’na doğru ilerlemekte- azdır.
III. Ortalama yükseltinin fazla olması dir. Bu levhalar Anadolu karasını sıkıştırmak- Aşağıda yer kabuğuna ait bir kesit verilmiş-
IV. Kaplıca ve ılıcaların yaygın olması tadır. Arabistan Levhası Doğu Anadolu’yu tir.
sürekli yükseltmektedir.
Yukarıdakilerden hangileri Türkiye’nin Levhalar arasında sıkışan Türkiye arazisin- Dağ
jeolojik görünümünü yakın bir zamanda de enerji birikmektedir, biriken bu enerji Plato
almasının sonuçları arasında yer almaz? depremlerle açığa çıkmaktadır. Ülkemizde- Ova
3
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III ki deprem alanları faylara paralel olarak üç Yer kabuğu Sial (2,7 gr/cm ) Okyanus
D) Yalnız IV E) I ve IV kuşak hâlinde uzanmaktadır. Ülkemizdeki
en uzun fay hattını Kuzey Anadolu Fay Hattı Sima (3,0 gr/cm ) 3
oluşturmaktadır. Üst Manto (3,5 gr/cm ) 3
7. Kıtaların kayma teorisi 1915 yılında Alfred Sadece yukarıdaki paragraf dikkate alın- Buna göre;
Wegener tarafından ortaya atılmıştır. Bu dığında; I. Yer kabuğu sial ve sima tabakalarından
teoriye göre kıtalar önceleri tek parça ha- Editör Yayınevi Editör Yayınevi oluşur.
lindeyken 2. ve 3. zamanda konveksiyonel I. Türkiye’yi üç levha sıkıştırmaktadır.
akıntıların etkisiyle parçalanarak birbirinden II. Afrika ve Arap levhaları kuzeye doğru iler- II. Sial okyanus altlarında kesintiye uğrar
uzaklaşıp bugünkü şeklini almıştır. lemektedir. III. Sial her yerde aynı kalınlığa sahiptir.
III. Ülkemizde yıkıcı depremlerin yarıdan faz-
Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu te- lası Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinden IV. Sima sürekli bir tabaka olup kesintiye uğ-
orinin kanıtı olabilir? gerçekleşmektedir. ramaz.
A) Kıtalarda aynı hava olaylarının yaşanması IV. Afrika Levhası daha yavaş ilerlemektedir
B) Dünya’da okyanusların karalara göre daha ve Arabistan Levhası ülkemizde doğu böl- yukarıdakilerden hangilerine ulaşılamaz?
çok yer kaplaması gelerinin yükselmesine neden olmaktadır. A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
C) Farklı kıtalarda yapılan araştırmalarda V. Türkiye arazilerinin yarısından fazlası I. D) Yalnız III E) I, II ve IV
benzer bitki ve hayvan fosillerine rastla- dereceden deprem bölgesidir.
nılması yorumlarından hangileri yapılamaz?
D) Dünya’nın hemen hemen bütün kıtaların-
da deprem ve volkanizma gibi olayların A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
görülmeye devam etmesi D) III ve V E) II ve V
E) Birbirinden uzakta kalmış yerlerde benzer
yer altı kaynaklarının görülmesi