Page 118 - 10_tum_dersler_beceri_temelli

296 test 18 Beceri Temelli Yeni Nesil Sorular DOĞAL AFETLER VE DAĞILIŞI - TÜRKİYE’DE DOĞAL
AFETLER - AFETLERDEN KORUNMA
6. Türkiye’de yaşanan doğal afetlerin görülme sıklığı ile afetzede sayısına göre afet türlerinin oran- 7. Doğa olaylarının neden olduğu yıkımlar afet
ları aşağıdaki grafiklerde verilmiştir. olarak isimlendirilir. Doğa olaylarının afete
dönüşmesinde yer şekilleri, jeolojik yapı ve
iklim özellikleri ile birlikte insan da etkili ol-
maktadır. Afetler oluşumlarına göre gruplara
ayrılır. Deprem, volkanizma ve tsunami jeolo-
jik kökenli afetlerin başlıcalarıdır. Aşırı yağış,
%65 kuraklık, fırtına, hortum, kasırga, aşırı sıcak-
%65
%45
%45 lık veya aşırı soğuklar klimatolojik afetlerin
başlıcalarıdır. Afetler, yaşandığı bölgelere
%21
%18
%18 %21 göre farklılık gösterir. Depremlere daha çok
%14 %10 %8 levha sınırlarında bulunan ülkelerde, kasırga
%14
%10
%8
%7
%7
%4
%4
%2
%3
%2
%2 %7 %4 %2 %7 %4 %3 ve hortumlara ise daha çok tropikal kuşak
ve çevresinde bulunan ülkelerde rastlanılır.
Heyelan Depr Çığ Sel v K Çoklu afetleretler Diğe Deprem, volkanizma, tsunami, sel, su taş-
Diğer afetlerr afetler
Çoklu af
Heyelan
Sel ve Taşkıne Taşkın
Çığ
Depremem
Kaya düşmesiaya düşmesi
kınları, çığ, fırtına ve hortumlar hızlı gelişir;
Editör Yayınevi gelişir. Doğal afetlerin neden olduğu can ve
kuraklık, aşırı sıcaklar ve soğuklar ise yavaş
T
Türkiyeʼde Doğal Afetlerin Görülme Oranıürkiyeʼde Doğal Afetlerin Görülme Oranı EDİTÖR YAYINEVİ
Türkiyeʼde Afetzede Sayısına Göre Afet Türlerinin Oranıürkiyeʼde Afetzede Sayısına Göre Afet Türlerinin Oranı
T
Buna göre; mal kaybı ülkelere göre farklılık gösterir. Aynı
afet gelişmiş ülkelerde daha az can ve mal
I. Türkiye’de oransal bakımdan en çok görülen afet türü heyelan iken, insanları en fazla etkileyen kaybına neden olur. Bunun nedeni yapılarda
afet türü ise depremdir. kullanılan malzemeler ve alınan önlemlerdir.
II. Grafikteki afetlerin görülme oranı ile afetlerden etkilenen afetzede oranları arasında paralellik
vardır. Yukarıda verilen metinde aşağıdaki soru-
III. Heyelanın görülme oranı, sel, taşkın ve depremin görülme oranından fazladır. ların hangisinin cevabı yoktur?
IV. Çığın görülme oranı ile bu afetlerden etkilenen afetzede oranı aynıdır. A) Doğa olaylarının afete dönüşmesinde et-
kili olan faktörler nelerdir?
yukarıdaki yargılardan hangilerine ulaşılamaz?
B) Afetler yaşandığı yere göre farklılık gös-
A) I ve II B) Yalnız IV C) II ve III D) I, II, III ve IV E) Yalnız II terir mi?
C) Yavaş gelişen doğal afetler hangileridir?
D) Doğal afetlerin sonuçları ülkelere göre
farklılık gösterir mi?
E) Her afet için aynı önlemler alınabilir mi?