Page 90 - 10_tum_dersler_beceri_temelli
P. 90
198 test 09 Beceri Temelli Yeni Nesil Sorular EŞEYE BAĞLI KALITIM - AKRABA EVLİLİĞİ
6. 8. Aralarında kan bağı bulunan kişiler arasın-
Kalın,
Kistik fibrozis, doğumdan itibaren pek çok organın salgı yapışkan Düz kas da yapılan evliliklere akraba evliliği denir.
EDİTÖR YAYINEVİ
Soluk
bezlerini etkileyerek fonksiyon bozukluğuna yol açan borusu mukus Bu evliliklerde zararlı olan baskın ve çekinik
genlerin bir araya gelme olasılığı arttığından
bir hastalıktır. Hastalıktan sıklıkla akciğerler, pankreas, tabakası kalıtsal hastalıkların görülme sıklığı artar.
karaciğer, bağırsaklar, sinüsler ve üreme organları etkilenir. Lümen Aşağıda TÜİK verilerine göre Türkiye'nin
Normalde, dış salgı bezlerinin salgısında su oranı yüksek ve bölgelerinde akraba evliliklerinin oranı gös-
akışkan kıvamdadır. Bu özellik organ ve sistemlerin normal Sağlıklı bireyin soluk terilmiştir.
borusu
çalışmasını sağlar. Kistik fibrozis hastalarında ise salgıların Mukus Güneydoğu Anadolu 43,6
su oranı düşük, koyu, kıvamı artmış ve akıcı özelliği tabakası Ortadoğu Anadolu 35,5
kaybolmuştur. Bu nedenle akciğerde havayollarında biriken Kuzeydoğu Anadolu 30,3
salgılar mikropların yerleşmesine, tekrarlayan ve ilerleyen Kistik fibrozis hastası bireyin soluk Doğu Karadeniz 25,6
borusu
akciğer enfeksiyonlarına sebep olur. Orta Anadolu 25,3
Akdeniz 25,1
Batı Anadolu 22,7
20,9
Yukarıda otozomal bir kromozom üzerinde çekinik alelle kalıtılan bir hastalık olan kistik fibrozis Batı Karadeniz 19,4
Türkiye
hakkında kısa bir bilgi verilmiştir. Ege 19,2
İstanbul 16,2
Buna göre; Doğu Marmara 14,3
I. Bb ve bb genotipine sahip ebeveynlerin çocuklarının bu hastalığa yakalanma olasılığı 1/2’dir. Batı Marmara 4,8
II. BB ve Bb genotipine sahip ebeveynlerin çocuklarının bu hastalığa ait geni taşıma olasılığı yoktur. Editör Yayınevi Grafiğe göre aşağıda verilen yorumlardan
III. Bb ve Bb genotipine sahip ebeveynlerin çaprazlanmasından doğacak çocukların hastalığa ya- hangileri yapılabilir?
kalanma olasılığı 3/4’tür. A) Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde sağlıklı
çocukların dünyaya gelmesi imkânsızdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
B) Doğu Marmara Bölgesi'nde akraba evliliği
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III nedeniyle kalıtsal hastalıkların ortaya çıkma
riski Türkiye ortalamalarının altındadır.
C) Akraba evliliklerinden dolayı meydana ge-
7. Aşağıda erkek bireylerin gonozom yapıları gösterilmiştir.
len olumsuzlukların görülme olasılıkların en
1 fazla olduğu bölge Batı Karadeniz'dir.
2 4 D) Batı Marmara Bölgesi'nde doğan çocuk-
X ve Y ile gösterilen kromozomların numaralandırılmış segmentlerinin larda çekinik genlerle taşınan hastalıklara
hangilerinde bulunan genin kontrolünde olan bir karakter sadece babadan yakalanma oranı sıfırdır.
erkek çocuklara geçer? E) Marmara ve Ege bölgelerinde akraba ev-
lilikleri ile ilgili geliştirilen projeler Doğu
3 A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) Yalnız 3 D) Yalnız 4 E) 1 ve 2 ve Güney Doğu Anadolu Bölgelerine göre
daha azdır.