Page 22 - 10-sinif-biyoloji-soru

YENİ NESİL SORULAR 2. ÜNİTE: KALITIMIN GENEL İLKELERİ - TEST 1
1 Kromozom üzerinde farklı karakterleri belirleyen çok sayıda gen bulunabildiği için bir canlı-
da gen sayısının kromozom sayısından çok daha fazla olduğu söylenebilir. Aynı kromozom
üzerinde bulunan farklı genlere bağlı gen denir. Bağlı genler mayoz bölünme ile aynı gamet-
lere gidebildikleri gibi, krossing over ile birbirlerinden ayrılarak farklı gametlere gidebilirler.
Aşağıda bağlı genlerin kromozom üzerinde gösterimi ve oluşabilecek gamet çeşitleri gösterilmiştir.
Bağlı gen Gametler
A a A a
I
B b B b
Kürk rengi EDİTÖR YAYINEVİ
Krossing over gerçekleşmediğinde
A a A A a a A A a a A A a a
II
B b B B b b B b B b B b B b

Krossing over gerçekleştiğinde
Buna göre;
I. AaBb genotipindeki canlıda AB genleri bağlı genlerdir.
II. Krossing over gerçekleşmediğinde AB genleri bağlı olduğundan bir gamete, ab genleri
diğer gamete geçer.
III. Krossing over gerçekleştiğinde 4 çeşit gamet oluşur.
1
IV. Krossing over gerçekleşmediği durumlarda ab genotipli gamet oluşma olasılığı ’tür.
ifadelerinden hangileri söylenebilir? 4
A) I, II ve III B) II, III ve IV C) I ve IV D) II ve III E) I, III ve IV

KAZANIM SORULARI
2 Bireyler arasında farklılık gösteren göz rengi 3 • Bir canlının sahip olduğu genlerin toplamıdır.
gibi kalıtılabilen özelliklere “karakter”; bu ka- • Yaklaşık 1500 nükleotitlik işlevsel DNA
rakterin her bir farklı tipine de “özellik” denir. parçasıdır.

Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki ta- • Genlerin kromozom üzerinde bulunduğu
nıma örnek gösterilemez? bölgedir.
• Etkisini yalnızca homozigot halde göste-
Karakter Özellik rebilen genlerdir.
A) Siyah tavşan Yukarıda verilen tanımlar incelendiğinde
B) Tohum rengi Sarı bezelye hangisinin karşılığı seçeneklerde yoktur?
C) Çiçek rengi Bağlı gen A) Fenotip B) Gen C) Lokus
D) Ten rengi Siyah ten
E) Tohum şekli Düzgün bezelye D) Resesif gen E) Genotip
KALITIM VE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK sonuçlarını 1866 yılında yayınlamıştır.
y Özelliklerin bir nesilden bir sonraki nesile aktarımına kalıtım, y Ancak bu çalışma 1900’lü yılların başında yeniden keşfedile-
bunu inceleyen biyoloji alt bilim dalına genetik adı verilir.
y Kalıtım mekanizmalarını açıklayan ilk bilimsel çalışmalar ne kadar önemsenmemiştir.
Mendel tarafından 1860’lı yıllarda yapılmıştır. A. KALITIM İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
Gregor Johan Mendel (1822-1884) Karakter: Genlerin etkisi sonucu ortaya çıkan, bireyler arasında
y Matematik ve biyoloji eğitimi görmüş bir rahip olan Mendel farklılık gösteren ve nesilden nesile aktarılan özelliklerdir. Örne-
çalıştığı manastırın bahçesinde bezelyelerle yaptığı deney ğin; saç rengi, ten rengi, göz rengi
70