Page 48 - 10-sinif-edebiyat-soru
P. 48
KAZANIM SORULARI YENİ NESİL SORULAR
8 Tanzimat Dönemi sanatçıları toplumsal 10 ve 11. soruları aşağıdaki kutucuklara
sorunları eserlerinin çıkış noktası hâline göre cevaplayınız.
getirmişlerdir. Toplumsal aksaklıklar ve
çarpıklıklar bu dönem sanatçılarının iş- A
lediği temaların başında gelir. Örneğin; Türk edebiyatının ilk tarihi roma-
………………………………….. Sergüzeşt nıdır. Romanın kişileri Adil Giray,
adlı eserinde kölelik anlayışını eleştirmiştir. Şehriyar, Perihan, Abbas ve Ham-
Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla za Mirza’dır. Eserin konusu Osmanlı
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? tarihinden alınmıştır. Namık Kemal bu
eserini İslam birliği fikrini anlatmak için
EDİTÖR YAYINEVİ
A) Ahmet Mithat Efendi yazmıştır.
B) Namık Kemal
C) Samipaşazade Sezai
D) Şemsettin Sami B Tanzimat edebiyatında halk üzerin-
E) Nabizade Nazım de en çok etkili olan sanatçıdır. Hal-
ka okuma alışkanlığı kazandırmaya
çalışmış ve bunda başarılı olmuştur.
Sanatçı “Sanat toplum içindir anlayışı-
nı” benimsemiştir. Türk edebiyatında çok
fazla yazmasından dolayı “yazı makinesi”
olarak tanınmıştır.
10 A kutusunda verilen parçada sözü edi-
len eser aşağıdakilerden hangisidir?
9 Namık Kemal’in romancılığıyla ilgili aşa-
ğıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Eylül B) Zehra C) Cezmi
A) Romanı faydalı görmüş ve toplumsallığı D) Karabibik E) Vurun Kahpeye
ön plana çıkarmıştır.
B) Romanları trajik bir şekilde sonlandır- 11 B kutusunda verilen parçada hakkında
mıştır ve romanın sonunda iyileri ödül- bilgi verilen sanatçı aşağıdakilerden
lendirip kötüleri cezalandırmıştır. hangisidir?
C) Türk edebiyatının ilk psikolojik ve ilk tari-
hi romanlarını yazmıştır. A) Abdülhak Hamit Tarhan
B) Ahmet Mithat Efendi
D) Romanlarına kendi kişiliğini katmıştır.
C) Samipaşazade Sezai
E) Kişi betimlemelerine özen göstermiştir;
ancak bu betimlemeler bireyin psikolojik D) Recaizade Mahmut Ekrem
yönüne değil dış görünüşüne yöneliktir. E) Şemsettin Sami
sanatçıları romanları sürükleyici hâle getirmek için aşkı ve entri- y Mekân: Tanzimat romanlarında olayların geçtiği mekân genellikle
kayı olayların gelişmesinde tesadüflere çok yer vererek başarılı İstanbul’dur. İstanbul’da Çamlıca ve Beyoğlu gibi gezinti mekânları
bir şekilde kullanmıştır. Yanlış Batılılaşma, alafranga yaşam, öne çıkar. Bu romanlar aile merkezli olduğu için mekân da aile
kölelik ve cariyelik, tarihi konular, erkeğin baskısına dayalı aile çevresidir. Tanzimat romanlarında mekân, fon olarak kullanılsa
hayatı, kıskançlık ve kıskançlığın yol açtığı durumlar bu dönem da ağırlıklı olarak o dönemin sosyal yaşamını yansıtacak yerlerdir.
romanlarında olay örgüsünü oluşturan temel konulardır. Romanlarda mekâna yönelik uzun tasvirler söz konusudur.
y Zaman: Tanzimat romanlarında zaman, sanatçıların yaşadı- y Kişiler: Tanzimat Dönemi’nde yazılan romanlarda idealize edil-
ğı zaman, yani Osmanlı toplumunun Batı ile tanışmaya baş- miş tipler yer alır. Yani hemen her romanda yazarın kendisini
ladığı dönemdir. temsil eden kişiler bulunur. Romanlarda her kesimden insana
150