Page 17 - 2025 TCDD Trafik Kontrolörü GYS Konu Anlatımlı

8.
İLETİŞİM VE KRİZ YÖNETİMİ

ÜNİTE

DATA YAYINLARI
Kriz süreci işletme ve çalışanları üzerinde birçok etkiler
KRİZ İLETİŞİMİ VE YÖNETİMİ yaratabilmektedir. Bu etkileri genel olarak; işletme için-
deki kararlarda merkezleşme eğilimi, personel üzerinde
Kriz kavramı hakkında bugüne kadar birçok değişik korku ve huzursuzluk eğilimi, zihni süreçlerin zayıflaması
tanımlama yapılmıştır. İşletme krizleri önceden tahmin ve kararların niteliğinin bozulması olarak sıralayabiliriz.
edilemeyen ve anlaşılmasında güçlük çekilen, işletme-
nin öncelikli hedeflerini ve hayatta kalmasını ciddi bir Krizlerin ortaya çıkmasında iç ve dış çevre faktörlerinin
şekilde tehdit eden, çözülmesi için acil tedbirler gerekti- etkileşimi önemli rol oynamaktadır. Bu etkileşimin; örgü-
ren, işletmenin saptama ve önleme sistemlerini yetersiz tün dış çevreyi kontrol etme derecesi, kriz durumlarının
hale getiren, işletme personeli üzerinde baskı ve stres pozitif veya negatif algılanması ve örgütün değişikliklere
yaratan bir durumdur. karşı hassasiyeti olmak üzere üç boyutu vardır. Örgütler
açısından en şiddetli kriz durumları; örgütün dış çevre-
Krizlerin normal durumlardan ayrılan kendine özgü bir- sini kontrol etme derecesinin düşük, hassasiyetinin yük-
takım özellikleri bulunmaktadır. Bu özelliklerden bazıları sek, değişen durumun negatif olarak algılanması sonucu
şunlardır: Kriz olağandışı, hassas ve kritik bir durumdur. ortaya çıkmaktadır. Bunun tersi durumlarda; örgütün dış
Krizlerde ortaya çıkan; belirsizlik, karmaşıklık, menfaat çevresini kontrol etme derecesinin yüksek, hassasiye-
çatışması ve duygusal yaklaşım krizleri tehlikeli oluşum- tinin düşük, değişen durumun pozitif olarak algılandığı
lar haline getirmektedir. Krizler bazı durumlarda tahmin durumlarda krizin şiddeti azalabilmektedir.
edilemezken, çoğu zaman tahmin edilebilmektedir. Kriz-
ler örgütlerin stratejik amaçlarını tehlikeye sokabilmekte,
toplumda yarattığı olumlu ünü kaybetmelerine neden Doğabilecek Krizlerin Kökenleri
olmaktadır. Krizlerin çözümlenmiş olması, bir daha Ɖ İç Çevre Faktörleri
ortaya çıkmayacakları anlamına gelmemektedir.
Ɖ Dış Çevre Faktörleri
İşletmelerin krizle karşılaşmalarında birçok faktör etkili
olabilmektedir. Bu faktörleri genel olarak; işletmenin dış İç Çevre Faktörleri
çevresiyle ilgili faktörler ve işletmenin doğal yapısı ve
faaliyet sonuçlarıyla ilgili faktörler olarak belirtebiliriz. Ɖ Örgütün çevresini izlerken takındığı genel tutum
İşletmenin dış çevresiyle ilgili öne çıkan kriz faktörlerini; Ɖ Örgütlerdeki hiyerarşik yapılanmalardan kaynakla-
ekonomik, teknolojik faktörler, hukuk ve polika alanında nan problemler
yapılan yeni düzenlemeler, sosyal ve kültürel alanlarda
ortaya çıkan değişiklikler, rakip işletmelerin sayısındaki Ɖ Üst düzey yönetimin yönetim anlayışı ve otoriteyi kul-
artışlar ve şiddetli rekabet, uluslararası çevre koşulla- lanma biçimi
rında yaşanan değişiklikler, kaynak sağlamada karşıla-
şılan güçlükler, doğal felaketler ve diğer faktörler (kötü Dış Çevre Faktörleri
niyetli iftiralar, ürün taklitçilikleri, endüstriyel kazalar,
müşteri boykotları vb.) olarak sayabiliriz. İşletmenin Doğal faktörler: Çevre koşulları, iklim değişiklikleri ve
doğal yapısı ve faaliyet sonuçlarıyla ilgili kriz yaratan doğal afetler gibi unsurlardır.
faktörleri ise: işletme üst yöneticilerinin yetersizliği ve Ekonomik faktörler: Piyasa durumu, enflasyon, işsizlik
alınan yanlış kararlar, örgütsel sistemden kaynaklanan oranları ve ekonomik büyüme gibi unsurlardır.
sorunlar, stratejik planın belirlenmesinde ve uygulan- Teknolojik faktörler: Yeni teknolojiler, inovasyonlar ve
masında yapılan hatalar üretim sisteminden ve hatalı dijital dönüşüm süreçleridir.
ürünlerden (endüstriyel krizler) kaynaklanan sorunlar ve
diğer faktörler (büyük bilgisayar arızaları, cinsel taciz, Hukuki faktörler: Yasalar, düzenlemeler ve hukuki yaptı-
sabotajlar, kanunsuz işletme faaliyetleri vb.) olarak ele rımların etkileridir.
alabiliriz. Siyasi faktörler: Hükümet politikaları, siyasi istikrar ve
Birçok işletme için şiddetli kriz durumları bir günde veya ulusal yönetim kararlarıdır.
bir akşamda gelişmemekte, tanımlanabilir aşamalar Toplumsal ve kültürel faktörler: Değerler, inançlar,
içinde ortaya çıkmaktadır. Bu aşamalar; gizli kriz, hare- yaşam tarzları ve demografik değişimlerdir.
ketsizlik ve krizi yalanlama, hatalı tedbir, kriz ve dağılma Uluslararası faktörler: Küresel ilişkiler, ticaret anlaşma-
aşamalarıdır.
ları ve uluslararası kuruluşların etkileridir.