Page 33 - 5-sinif-sosyal-vip-konu

ETKİN VATANDAŞLIK 131
YAŞAMA HAKKI
F Yaşama hakkı en temel hakkımızdır. Bu hakkımız olmadan diğer haklarımızı kul-
lanamayız. Herkesin fiziksel olarak varlığını sürdürebilmesi bu haklara bağlıdır.
Yaşama hakkının gerçekleşebilmesi için “kişi dokunulmazlığı’’ ile kişi güvenliğinin
sağlanması gerekir. Kişi dokunulmazlığı insanların yaşama, maddi ve manevi var-
lıklarını koruma ve geliştirebilme haklarını içerir. İşkence ve eziyet yasağı, insan
onurunu zedeleyen ceza verilememesi ve kötü muamele yapılamaması gibi kurallar
bu ilkenin sonuçlarıdır.
EDİTÖR YAYINEVİ
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 17. maddesine göre: “Herkes yaşama, maddi ve
manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir. Tıbbi zorunluluklar ve kanunda
yazılı haller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve
tıbbi deneylere tabi tutulamaz. Kimseye işkence ve eziyet yapılamaz; kimse insan haysi-
yeti ile bağdaşmayan bir cezaya veya muameleye tabi tutulamaz.”
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 19. maddesine göre: Herkes kişi hürriyeti ve gü-
venliğine sahiptir.

DIN VE VICDAN ÖZGÜRLÜĞÜ

F Toplum içinde çeşitli insan ve grupların huzur içinde yan yana yaşayabilmesi için,
herhangi bir dine ve inanca sahip kişilerin bunun gereklerini yerine getirebilme öz-
gürlüğüne sahip olmaları gerekir, ancak bizimle aynı inancı paylaşmayanların gün-
lük yaşamlarını diledikleri gibi sürdürme hakkına sahip olduğunu da kabul etmemiz
gerekir.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 24. maddesine göre: “Herkes vicdan, dini inanç
ve kanaat hürriyetine sahiptir. Kimse ibadete, dini ayin ve törenlere katılmaya, dini inanç
ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz; dini inanç ve kanaatlerinden dolayı kınanamaz
ve suçlanamaz.”

SAĞLIK HAKKI
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 56. maddesine göre: Herkes, sağlıklı ve dengeli
bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çev-
reyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak
ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin ve
vatandaşların ödevidir. Devlet, herkesin ha-
yatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdür-
mesini sağlamak; insan ve madde gücünde
tasarruf ve verimi artırarak, iş birliğini ger-
çekleştirmek amacıyla sağlık kuruluşlarını
tek elden planlayıp hizmet vermesini dü-
zenler. Devlet, bu görevini kamu ve özel kesimlerdeki sağlık ve sosyal kurumlarından
yararlanarak, onları denetleyerek yerine getirir. Sağlık hizmetlerinin yaygın bir şekilde
yerine getirilmesi için kanunla genel sağlık sigortası kurulabilir.