Page 30 - 7-sinif-vip-sosyal-soru

100 SOSYAL BİLGİLER

TEST 5
ZAMAN İÇİNDE BİLİM

1
Uluğ Bey (1394-1449)
Asıl adı Muhammed Turğay olan Uluğ Bey Timur’un torunudur
ve devlet adamlığından ziyade, bilimsel çalışmalarıyla tanınmış-
tır. Özellikle matematik ve gök bilimine ilgi gösteren Uluğ Bey,
Semerkand Medresesi’ni kurmuş; devrin en büyük rasathanesi
olan Semerkand Gözlemevi’ni de yaptırmıştır. Gök bilim kata-
EDİTÖR YAYINEVİ
loglarının en mükemmeli olan “Zîc-i Uluğ Bey”, günümüze kadar
konumsal gök biliminin temel kitabı olarak kullanılmıştır. Zîc;
VIII ve XVI. yüzyıllar arasında İslam gök bilimcilerinin hazırla-
dığı; yıldızların, gök cisimlerinin gerçek ve görünür konumları ile
hareketlerinin çizimine verilen addır. XVII. yüzyılda, İngiltere’de
Greenwich Gözlemevi’ni kuran John Flamsteed (Con Fileymstid)
“Britanya Gök Tarihi” adlı eserini hazırlarken, Zîc-i Uluğ Bey’den
yararlanmıştır. 1836’da yayınlanan 4 ciltlik Ay haritasındaki kra-
terlerden birine Uluğ Bey ismi verilmiştir.
Buna göre Uluğ Bey ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Çalışmalarıyla çağları aşan bir bilim adamıdır.
B) Dönemin tek gök bilimcisidir.
C) Timur Devleti’nin kurucusudur.
D) Uzay çalışmaları yapan ilk Türk gök bilimcisidir.

2 Fenikeliler ticaretle uğraşan bir ulustu. MÖ 3 Arkeologlar, tarihte bilinen ilk yazı örnek-
1000 yıllarında Fenikeli bir din adamı, öğ- lerinin Mezopotamya, Mısır ve Çin’de bu-
renmesi ve öğretilmesi çok zor olan çivi lunduğunu belirtmektedirler. Bu yazı ör-
yazısının yerine işaret sistemi sadece harf- neklerinden anlaşıldığına göre yazı ticaret,
lerden oluşan bir alfabe geliştirdi. Çünkü hukuk, bilim, tarih gibi birçok alanda ve bil-
tüccarların alıp sattıkları malların hesabını gi aktarımında kullanılmıştır. Üzerine yazı-
ve gelen gidenin kaydını tutmak için daha lan malzemeler değişse de yazı insanlığın
basit bir sisteme ihtiyaç vardı. Bugün kul- belleği olmayı sürdürecektir.
lanılan pek çok alfabenin temelini oluştu- Buna göre aşağıda verilen bilgilerden
ran Fenike Alfabesi böyle ortaya çıkmıştır. hangisinin doğru olduğu söylenemez?
Latin Alfabesi ve Arap Alfabesi de Fenike A) Yazının bilgilerin aktarılmasında rol
Alfabesi’nden türemiştir. oynadığı
Buna göre Fenikelilerin alfabeyi geliş- B) Yazının farklı maddelerin üzerine ya-
tirmelerinde aşağıdakilerden hangisi zıldığı
diğerlerine göre daha fazla etkili ol- C) İlk yazı örneklerinin tam olarak okuna-
muştur? madığı
A) Hukuk B) Ticaret D) İlk yazı örneklerinin farklı bölgelerde
C) Bankacılık D) Tarım bulunduğu