Page 39 - 9-sinif-biyoloji-odn

CANLILAR DÜNYASI 137

1. Kabuklular

❍ Hepsinin etrafında sert bir kabuk vardır (dış
iskelet).
❍ Yengeç, karides, ıstakoz kabukluların üyeleridir.
❍ Çoğu sularda yaşar, solungaç solunumu yapar.

❍ Bunlarda bazı üyeler avlarını yakalamak için Kabuklular
EDİTÖR YAYINEVİ
kıskaç şekline dönüşmüştür.
❍ Üyeleri eklemli olup bazılarının mikroskobiktir. (Dafnia = su piresi gibi).
❍ Bazı türleri besin değeri sebebiyle özel olarak üretilirler (karides, yengeç, istakoz gibi).

2. Böcekler

❍ Vücutları baş, göğüs ve karın bölgelerine ay-
rılır. Bunların üç çift bacak ve iki çift kanatları
vardır.
❍ Kanatlarının varlığı ve uçmaları (besin ve eş
bulma, düşmandan kaçabilme vb.) larvalarının
ve erginlerinin farklı besinlerle beslenmesi Böcekler
(besin rekabetini ve besin sıkıntısını aşma) böceklerin karasal ortama uyumlarını
kolaylaştırır.

❍ Böcekler ayrı eşeyli olup iç döllenme ve dış gelişim gözlenir. Gelişim yumurta içinde
olur. Bazılarında yumurtadan çıkan yavru atasına benzer. Bazılarında ise yumur-
tadan çıkan atasına benzemez (tırtıl). Larva şeklindedir.

❍ Larvanın erginleşmesine başkalaşım (metamorfoz) denir. Karada yaşarlar, trake
solunumu yaparlar. İp merdiveni sinir sistemleri, dış iskeletleri, açık kan dolaşımları
ve çizgili kaslardan oluşan kas sistemleri vardır.

❍ Böceklerin ağız yapıları çok değişkendir (delici, emici, yalayıcı, çiğneyici vb.).

❍ Çekirge, kelebek, bit, sinekler ve yaprak bitleri tanınmış diğer çeşitlerindendir.
❍ Böceklerin diğer omurgasızlardan daha hızlı hareket edebilmesini trakenin varlığı ve
çizgili kasları sağlar.

3. Çok Ayaklılar

❍ Vücutları çok uzun ve bölmelidir. Çiyanlar ve
kırk ayaklar bu gruba dahildir. (Çiyanlarda her
segmetten 2, kırkayaklarda 4 tane bacak vardır).
Çiyanlarda 30 - 40, kırkayakta ise 200 civarında
ayak vardır. Çok Ayaklılar