Page 7 - 9_tarih_ogretmenin

TARİH VE ZAMAN 1. ÜNİTE 5

TARIH BILIMI

TARIH VE TARIHIN KONUSU
F Tarih; geçmişte yaşamış insan topluluklarının faaliyetlerini yer ve zaman göstererek,
sebep sonuç ilişkisi içinde belgelere dayalı olarak, nesnel biçimde inceleyip açıklayan
bir bilim dalıdır.
F Farklı dönemlerde, tarih hakkında değişik yorumlar ve tanımlar yapılmıştır. Bu yorum-
EDİTÖR YAYINEVİ
lardan birkaç tanesi şöyledir:

Çiçero’ya göre tarih: “Yüzyılların tanığı, gerçeğin ışığı, yaşamın efendisi ve geçmişin
habercisidir.”
Geothe’ye göre tarih: “3000 yıllık geçmişinin hesabını yapamayan insan, günübirlik ya-
şayan insandır.”

Herodotos’a göre tarih: “İnsanların ve insan topluluklarının başlarından geçenleri kay-
detme yoluyla edinilen bilgidir.”
İbni Haldun’a göre tarih: “Gerçeği araştırmak ve olayların sebeplerini bulup ortaya koy-
maktır. Olayların ilkeleri incedir, nitelik ve sebepleri hakkındaki bilgi derindir.”

Ahmet Cevdet Paşa’ya göre tarih: “Bir olayın sadece filan tarihte olduğunu bilmek değil,
geçmişte meydana gelen olayları değerlendirmek ve bu olaylardan ders almaktır.”

Halil İnancık’a göre tarih: “Gerçek bir tarih için kaynaklara gitmek, kaynakları iyi tenkit
edip değerlendirmek gerekir.”

Ranke’ye göre tarih: “Gerçeğin ne olduğu belgelerde saklıdır ve gerçek ancak belgelerin
eleştirisiyle ortaya çıkar. Belge yoksa tarih de yoktur.”

Edward H. Carr’a göre tarih: “Bugün ile geçmiş arasındaki sürekli devam eden diyalo-
ğun temelinde tarihçi ile olgular arasındaki kesintisiz ve karşılıklı bir etkileşimin olması
yatmaktadır.
F Tarih insanların her türlü düşünüşünü, bu düşünüşlerin eseri olan faaliyetlerini ve
bunların sonucunda ortaya çıkan değişimleri inceler.
F Ayrıca insanların yönlendirdiği gelişmeleri ve toplumların zaman içinde geçirdikleri
safhaları açıklığa kavuşturmayı görev edinir.
F Buna göre insanların yapmış oldukları sosyal, ekonomik, siyasi, dini, kültürel faaliyet-
ler tarihin konusu kapsamındadır.

NOT
❍ Tarihin konusu insandır. İnsanın olmadığı yerde tarih de olmaz.